Feragat Nedir? 2026 Güncel Hukuki Rehber

Feragat, bir kişinin mevcut ya da ileride doğacak bir hakkından kendi iradesiyle vazgeçmesini ifade eden temel bir hukuki işlemdir. 2026 yılında hem usul hukukunda hem de özel hukuk ilişkilerinde feragatin kapsamı, şekli ve sonuçları büyük önem taşımaktadır. Davadan feragat, mirastan feragat gibi farklı türler içeren bu kurum, tarafların yargısal süreçleri veya malvarlığı ilişkilerini doğrudan etkileyebilir.

Feragat Türleri Nelerdir?

Feragat Türleri Nelerdir?

Feragat farklı alanlarda farklı sonuçlar doğurabilen geniş bir kavramdır. Davadan feragat, yargı yolunda açılmış bir davadan vazgeçilmesini ifade ederken; mirastan feragat, mirasçı adayının gelecekteki miras hakkından kesin olarak vazgeçmesi anlamına gelir. Ayrıca sözleşmesel ilişkilerde tarafların belirli haklarından feragat ettiği özel düzenlemeler de görülebilir.

Davadan Feragat Şartları

Davadan feragat, HMK m. 307 uyarınca davacının açık ve kesin irade beyanıyla yapılır. Bu beyan, mahkemeye sözlü veya yazılı olarak iletilebilir ve sonuçları itibarıyla davanın sona ermesini sağlar. Davadan feragat eden taraf, aynı konu ve talep hakkında yeniden dava açamaz.

Mirastan Feragat Sözleşmesi

Mirastan feragat, miras bırakan ile mirasçı arasında yapılan resmi bir sözleşmeyle gerçekleşir. Bu sözleşme çoğunlukla mirasçıya yapılan bir kazandırma karşılığında yapılır ve feragat eden kişi, ileride mirasçı olma hakkını tamamen kaybeder. Resmî vasiyetname düzenleyen memur önünde yapılması gereken bu sözleşme, miras planlamasında önemli bir araçtır.

Feragatin Hukuki Sonuçları

Feragatin Hukuki Sonuçları

Feragat beyanı yapıldıktan sonra geri alınamaz ve kesin hüküm etkisi doğurur. Davadan feragatte, dava açılmamış gibi sonuç doğar; mirastan feragatte ise kişi mirasçı olmaktan tamamen çıkar. Bu nedenle feragat kararının bilinçli ve hukuki sonuçları değerlendirilerek verilmesi gerekir.

2026 İçin Feragat Süreçlerinde Dikkat Edilmesi Gerekenler

2026 yılı itibarıyla feragat işlemleri yapılırken belgelerin geçerliliği, resmi şekil şartları ve irade beyanının açıklığı çok daha sıkı incelenmektedir. Bu nedenle feragat işlemlerinin avukat desteğiyle yürütülmesi hak kayıplarını önlemek açısından büyük önem taşır. Ayrıca her feragat türü farklı sonuçlar doğurduğundan doğru hukuki yolun seçilmesi gerekir.

Feragat Davası için Dilekçe Örneği

Sık Sorulan Sorular – Feragat

Sık Sorulan Sorular- Feragat

Feragat kavramı, hem dava süreçlerinde hem de miras ve tapu işlemlerinde sık uygulanan bir hukuki irade beyanıdır. Aşağıdaki sorular, feragat uygulamalarına ilişkin en çok merak edilen konuları kapsamaktadır. Her başlık, kelime sırası korunarak anlamlı bir soruya dönüştürülmüş ve üç-dört cümlelik açıklamalar eklenmiştir.

Feragat ne demek?

Feragat, kişinin sahip olduğu bir haktan kendi iradesiyle vazgeçmesi anlamına gelir. Davadan feragat, davacının açtığı davayı sürdürmeyeceğini mahkemeye bildirmesidir. Bu beyan, kural olarak kesin hüküm gibi sonuç doğurur ve aynı konuda tekrar dava açılamaz.

Feragat edilince ne olur?

Feragat edilince dava sona erer ve mahkeme, davanın feragat nedeniyle reddine karar verir. Bu karar çoğu durumda kesin hüküm niteliğindedir. Feragat eden taraf, aynı taleple yeniden dava açamaz ve yargılama giderlerinin büyük kısmı genellikle feragat eden tarafa yüklenir.

Feragat etmek ne demek hukuk?

Feragat etmek hukukta bir hakkın kullanılmasından bilinçli olarak vazgeçmek anlamına gelir. Özellikle davadan feragat, davacının talep hakkını artık ileri sürmeyeceğini kesin şekilde ortaya koyar. Bu irade beyanı açık ve net olmalı, mahkeme tarafından tutanağa geçirilmelidir.

Feragat ne demek TDK?

TDK’ya göre feragat, bir haktan kendi isteğiyle vazgeçme anlamına gelir. Hukukta bu tanım, dava veya hakların sonlandırılmasına ilişkin irade açıklamalarında uygulanır. Dolayısıyla hem günlük dilde hem de teknik olarak benzer anlam taşır.

Feragat ücreti ne kadardır?

Feragat ücreti, davadan feragat edilmesiyle doğan yargılama giderleri ve harçlara göre değişiklik gösterir. Bazı davalarda yalnızca maktu harçlar söz konusu olabilirken bazı durumlarda nispi harçlar gündeme gelir. Net tutar, davanın konusu ve aşamasına göre belirlenir.

Tapuda feragat ne demek?

Tapuda feragat, bir taşınmaz üzerindeki belirli bir hakkın (örneğin intifa, şufa, miras payı) resmi olarak terk edilmesidir. Bu işlem çoğu zaman resmi senet veya noter belgesiyle yapılır. Feragat sonrası hak tamamen sona erer ve geriye dönük talep imkânı ortadan kalkar.

Feragat kesin hüküm mü?

Davadan feragat çoğu zaman kesin hüküm sonuçları doğurur. Yani feragat eden taraf aynı taleple yeniden dava açamaz. Ancak bazı istisnai durumlarda feragatin geçerliliği tartışılabilir ve bu durumda değerlendirme mahkeme tarafından yapılır.

Feragatname kaç yıl geçerli?

Feragatname, hukuki niteliği gereği süresiz geçerlidir. Çünkü feragat bir hak yoksunluğuna yol açar ve geri alınması mümkün değildir. Bu nedenle düzenlendiği andan itibaren kalıcı sonuç doğurur.

Feragat harcını kim öder?

Davadan feragat halinde genellikle yargılama giderleri ve harçlar feragat eden kişi tarafından ödenir. Çünkü davanın sona ermesine kendi iradesiyle sebep olan taraf odur. Ancak tarafların farklı bir anlaşma yapması hâlinde bu durum değişebilir.

Davadan feragat halinde masrafları kim öder?

Davadan feragat edildiğinde yargılama masraflarının büyük kısmını feragat eden taraf karşılar. Bu kural, yargılamanın gereksiz devam etmesini önlemek amacıyla uygulanır. Taraflar arasında yazılı bir anlaşma varsa masraf paylaşımı değişebilir.

Noterden vekâlet vermek ne kadar?

Noterden vekâlet verme ücreti, vekâletin türü, kapsamı ve eklenen özel yetkilere göre değişiklik gösterir. Özellikle feragat gibi özel yetkiler içeren vekâletnamelerde ek ücretler uygulanabilir. Ücret tarifeleri her yıl Türkiye Noterler Birliği tarafından belirlenir.

Hangi davalardan feragat edilemez?

Kamu düzenini ilgilendiren, tarafların tasarruf yetkisi olmayan davalarda feragat mümkün değildir. Örneğin bazı aile hukuku ve nüfus davalarında feragat hakkı bulunmaz. Mahkeme, feragat beyanının geçerli olup olmadığını bu kriterlere göre değerlendirir.

İcra borcu feragat ederse ne olur?

İcra borcu feragat ederse, alacaklı alacağından tamamen vazgeçmiş olur. Bu durumda takip düşer ve borçlu artık ödeme yapmakla yükümlü değildir. Feragat işlemi açık bir irade beyanı ile yapılmalı ve icra dosyasına sunulmalıdır.

Feragat edilen dava ne zaman kesinleşir?

Feragat edilen dava, mahkemenin feragat nedeniyle davanın reddine karar vermesiyle kesinleşme aşamasına gelir. Bu kararın tebliğinden sonra kanun yolları işletilmezse hüküm kesinleşir. Böylece dava tamamen sona erer.

Feragatname kaç yıl geçerli?

Feragatname düzenlendiği andan itibaren kalıcıdır ve belirli bir zamana tabi değildir. Çünkü feragat edilen hak tamamen sona erer ve geri dönüş yapılması mümkün değildir. Bu nedenle feragatname süresiz geçerliliğe sahiptir.

Feragat ile vazgeçme arasındaki fark nedir?

Feragat, bir haktan tamamen ve kesin olarak vazgeçmeyi ifade ederken; vazgeçme bazı işlemlerde geçici veya sınırlı şekilde kullanılabilir. Feragat kesin hüküm doğururken, vazgeçme hukuki süreci her zaman aynı şekilde etkilemeyebilir. Bu nedenle iki kavram farklı sonuçlar oluşturur.