Karşılıklı Hakaret (TCK m. 129/3)

Karşılıklı hakaret, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun sekizinci bölümü olan şerefe karşı suçlar başlığı altında yer alan hakaret suçu kapsamında düzenlenmiştir.

Hakaret Suçu Nedir?

Hakaret suçu, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun Şerefe Karşı Suçlar başlığı altında 125’inci maddede düzenlenmiştir. Hakaret suçu niteliği gereği seçimlik suçlardan biridir. Madde hükmünde açıkça belirtildiği üzere hakaret suçu somut bir fiil veya olgu isnat etmek şeklinde işlenebildiği gibi sövmek suretiyle de işlenebilir. Hakaret suçunun oluştuğundan söz edilebilmesi için hakaret niteliğindeki eylemin kişinin şeref, onur ve saygınlığına zarar verebilecek nitelikte olması gerekmektedir. Hakaret suçu, yalnız sözle değil; yazı, resim, el kol hareketleri ve mimiklerle de işlenebilir. Hakaret suçu hakarete uğrayanın huzurunda işlenebileceği gibi, üç kişiyle ihtilat edilmek şartıyla, kişinin gıyabında da işlenebilir.

Madde 125- (1) Bir kimseye onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat eden veya sövmek suretiyle bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldıran kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. Mağdurun gıyabında hakaretin cezalandırılabilmesi için fiilin en az üç kişiyle ihtilat ederek işlenmesi gerekir.

Hakaret Suçunun Nitelikli Halleri Nelerdir?

Hakarete uğrayan kişinin kamu görevlisi olması ve hakaretin görevinden dolayı yapılmış olması veya dini, siyasi, sosyal, felsefi inanç, düşünce ve kanaatlerini açıklamasından, değiştirmesinden, yaymaya çalışmasından, mensup olduğu dinin emir ve yasaklarına uygun davranmasından dolayı ve kişinin mensup bulunduğu dine göre kutsal sayılan değerlerden bahisle işlenmiş olması halinde hakaret suçunun nitelikli olarak işlenmesinden dolayı failin alacağı ceza artacaktır.

Madde 125- (3) Hakaret suçunun;

1. a) Kamu görevlisine karşı görevinden dolayı,
2. b) Dini, siyasi, sosyal, felsefi inanç, düşünce ve kanaatlerini açıklamasından, değiştirmesinden, yaymaya çalışmasından, mensup olduğu dinin emir ve yasaklarına uygun davranmasından dolayı,
3. c) Kişinin mensup bulunduğu dine göre kutsal sayılan değerlerden bahisle, İşlenmesi halinde, cezanın alt sınırı bir yıldan az olamaz.

Hakaret Suçunun Alenen İşlenmesi Nedir?

Bir kişiye karşı hakaretin alenen işlenmesi durumunda verilecek ceza 1/6 oranında artırılacaktır. Hakaret suçunun alenen işlenmesine örnek olarak bir kişiye sokak ortasında sövmek veya belirsiz sayıda kişinin olduğu ortamda hakaret etmek verilebilir

Madde 125- (4) Hakaretin alenen işlenmesi halinde ceza altıda biri oranında artırılır.

Hakaret Suçunun Kurul Halinde Çalışan Kamu Görevlilerine İşlenmesi

Kurul halinde çalışan kamu görevlilerine görevlerinden dolayı hakaret edilmesi durumunda zincirleme suç oluşur ve verilecek ceza miktarı 1/4’ten 3/4’e kadar artırılır. Örneğin, disiplin kurulu heyetine veya mahkeme heyetine, görevlerinden dolayı, hakaret edilmesi durumunda hakaret suçunun nitelikli hali işlenmiş olur ve belirlenen ceza artırılarak verilir.

Madde 125- (5) Kurul hâlinde çalışan kamu görevlilerine görevlerinden dolayı hakaret edilmesi hâlinde suç, kurulu oluşturan üyelere karşı işlenmiş sayılır. Ancak, bu durumda zincirleme suça ilişkin madde hükümleri uygulanır.

Hakaret Suçunun Mağdurunun Belirlenmesi

Her ne kadar hakaret suçu belirli bir kişiye karşı işlenilebiliyor olsa da bizzat hakarete uğrayan kişinin yani mağdurun isminin zikredilmesi bu suçun oluşması için zorunlu değildir. Hakaret suçu oluşurken bizzat mağdurun ismi belirtilmese bile isnat edilen fiilin mağdura karşı işlendiği tereddüt gerektirmeyecek kadar açık ise hakaret suçu oluşmuştur

Madde 126– (1) Hakaret suçunun işlenmesinde mağdurun ismi açıkça belirtilmemiş veya isnat üstü kapalı geçiştirilmiş olsa bile, eğer niteliğinde ve mağdurun şahsına yönelik bulunduğunda duraksanmayacak bir durum varsa hem ismi belirtilmiş ve hem de hakaret açıklanmış sayılır.

İsnadın İspatı

Fail tarafından mağdura isnat edilen suçun doğruluğunun ispat edilmiş olması halinde hakaret suçunun hukuka aykırı olarak işlendiği söylenemez. Bu halde hakaret eden kişi hakkında beraate hükmedilmesi gerekmektedir.
İsnadın doğru olduğunu iddia ve ispat edilebilmesi için, isnadın bir suça ilişkin olması gerekmektedir. Bu demektir ki mağdura bir suçu işlemesi nedeniyle hakarette bulunmuş olması gerekmektedir. Ayrıca belirtmek gerekir ki hakaret edildiği anda isnadın edilen suç nedeniyle mağdur hakkında kesinleşmiş hüküm verilmemiş olması gerekmektedir.

Madde–127– (1) İsnat edilen ve suç oluşturan fiilin ispat edilmiş olması halinde kişiye ceza verilmez. Bu suç nedeniyle hakaret edilen hakkında kesinleşmiş bir mahkûmiyet kararı verilmesi halinde, isnat ispatlanmış sayılır. Bunun dışındaki hallerde isnadın ispat isteminin kabulü, ancak isnat olunan fiilin doğru olup olmadığının anlaşılmasında kamu yararı bulunmasına veya şikayetçinin ispata razı olmasına bağlıdır.
(2) İspat edilmiş fiilinden söz edilerek kişiye hakaret edilmesi halinde, cezaya hükmedilir.

Karşılıklı Hakaret Suçu

Hakaret suçunun karşılıklı olarak işlendiği durumlarda karşılıklı hakaret suçu oluşur. Bu durumda hâkim, taraflara verilecek cezayı üçte birine kadar indirebileceği gibi ceza vermekten de vazgeçebilir. Unutulmaması gereken bir husus vardır ki karşılıklı hakaret suçunun oluşabilmesi için, taraflara isnat edilen eylemin TCK 125. Madde hükmünce hakaret olarak tanımlanması gerekmektedir. Taraflardan ikisine de isnat edilen eylem madde 125 tanımına göre hakaret değilse karşılıklı hakaret suçu oluşmamaktadır. Karşılıklı hakaret suçunun oluşması için tarafların aynı ortamda olmaları veya aynı anda hakarette bulunmaları gerekli değildir. Bir tarafın internet üzerinden ettiği hakarete aradan bir süre geçtikten sonra yine bir hakaretle cevap verilmesi halinde karşılıklı hakaret suçu oluşmaktadır.

Madde 129- (3) Hakaret suçunun karşılıklı olarak işlenmesi halinde, olayın mahiyetine göre, taraflardan her ikisi veya biri hakkında verilecek ceza üçte birine kadar indirilebileceği gibi, ceza vermekten de vazgeçilebilir.

Hakaret Suçunun Haksız Fiil Nedeniyle İşlenmesi

Hakaret suçunun haksız bir fiile karşı işlenip verilecek cezanın üçte birine kadar indirilebilmesi veya ceza verilmekten vazgeçilmesi için yasada belirli olan şartların yerine gelmesi gerekmektedir. Bu durumda kişiye karşı haksız bir fiil işlenmesi ve kişinin kendisine karşı işlenen haksız fiile tepki olarak hakaret etmesi gerekmektedir. Hakaret suçunun kasten yaralama suçuna tepki olarak işlenmesi halinde kişiye ceza verilmeyeceği kanunda belirtilmiş olsa bile Anayasa Mahkemesinin 2017/106 E, 2017/132 K. sayılı kararına göre kasten yaralamaya teşebbüs suçunun olduğu hallerde de kişiye ceza verilmeyeceği kararı verilmiştir.

Madde 129- (1) Hakaret suçunun haksız bir fiile tepki olarak işlenmesi halinde, verilecek ceza üçte birine kadar indirilebileceği gibi, ceza vermekten de vazgeçilebilir.

(2) Bu suçun, kasten yaralama suçuna tepki olarak işlenmesi halinde, kişiye ceza verilmez.

Kişinin Hatırasına Hakaret Suçu

Hakaret suçunun kişinin şeref ve onuruna karşı işlenebilir olmasından dolayı hakaret suçu mahiyeti gereği ancak yaşayan kişilere karşı işlenebilir. Buna istisna olarak ise kanunda kişinin hatırasına hakaret suçu düzenlenmiştir. Ölen kişinin hatırasına üç kişiyle ihtilat ederek hakaret eden kişi bu madde hükmünce cezalandırılır ve hakaretin alenen işlenmesi halinde verilecek ceza 1/6 oranında artırılır. Bir ölünün kısmen veya tamamen ceset veya kemiklerini alan veya ceset veya kemikler hakkında tahkir edici fiillerde bulunan kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır ve bu hallerde suçun en az üç kişiyle işlenmesi koşulu gözetilemez.

Madde 130- (1) Bir kimsenin öldükten sonra hatırasına en az üç kişiyle ihtilat ederek hakaret eden kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. Ceza, hakaretin alenen işlenmesi halinde, altıda biri oranında artırılır.

(2) Bir ölünün kısmen veya tamamen ceset veya kemiklerini alan veya ceset veya kemikler hakkında tahkir edici fiillerde bulunan kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Soruşturma ve Kovuşturma Koşulu

TCK Madde 131’de soruşturma ve kovuşturma koşulları şöyle sayılmıştır:

Madde 131- (1) Kamu görevlisine karşı görevinden dolayı işlenen hariç; hakaret suçunun soruşturulması ve kovuşturulması, mağdurun şikayetine bağlıdır.
(2) Mağdur, şikâyet etmeden önce ölürse veya suç ölmüş olan kişinin hatırasına karşı işlenmiş ise; ölenin ikinci dereceye kadar üstsoy ve altsoyu, eş veya kardeşleri tarafından şikâyette bulunulabilir.

Konuya İlişkin Yargıtay Kararları

Yargıtay 18. Ceza Dairesi, Esas No: 2017/1502,Karar No: 2017/5886, Karar Tarihi: 16-05-2017:

“…Hukuksal Değerlendirme: Türk Ceza Kanunu’nun, “haksız fiil nedeniyle veya karşılıklı hakaret” başlıklı 129. maddesinin üçüncü fıkrasında;
“Hakaret suçunun karşılıklı olarak işlenmesi hâlinde, olayın mahiyetine göre, taraflardan her ikisi veya biri hakkında verilecek ceza üçte birine kadar indirilebileceği gibi, ceza vermekten de vazgeçilebilir” şeklindeki düzenlemeyle karşılıklı hakaret halinde bazen yalnız bir tarafın, bazen ise her iki tarafın yararlanabileceği hakaret suçuna özel, şahsi bir cezasızlık yada cezada indirim hali öngörülmüştür.

“Karşılıklı hakaret” hükmünün uygulanabilmesi için;
1- Karşılıklı olarak işlenen suçların TCK’nun 125. maddesinde yer alan tanıma uygun hakaret suçundan ibaret olması,
2- İlk hakareti gerçekleştiren kişinin haksız olması,
3- Hakaretlerin karşılıklı olması,
4- Karşılıklı hakaretler arasında illiyet bağının bulunması Şartlarının gerçekleşmesi gerekmektedir.

Bu şartların varlığı halinde, mahkemece, olayın mahiyetine göre taraflardan birisi veya her ikisi hakkında verilecek cezadan indirim yapılabileceği gibi 5271 sayılı CMK’nın 223/4-c maddesi gereğince ceza verilmesinden de vazgeçilebilecektir.”

TCK’nın 129/3 maddesinin uygulanabilme koşulları oluştuğu hallerde, tarafların cezalandırılıp cezalandırılmayacağı, ya da hangisinin cezalandırılacağı konusunda hakim takdir yetkisini kullanacaktır. Bu durumda olayın mahiyetine göre mahkemenin her iki tarafın cezasını indirmek ya da iki taraf için de ceza verilmesinden vazgeçmek biçiminde karar verebileceği hususunda tereddüt yoktur. Yalnızca taraflardan biri için indirim ya da cezasızlık uygulaması yapması da kanunun öngördüğü bir durumdur. (Osman Yaşar, Hasan Tahsin Gökcan, Mustafa Artuç, Yorumlu-Uygulamalı Türk Ceza Kanunu, 2. baskı, 3. cilt, s. 4277, Adalet Yayınevi, Ankara)

….Yukarıda yer verilen açıklamalar karşısında, karşılıklı hakaret hallerinde Mahkeme’nin, cezayı indirmek ya da ceza verilmesinden vazgeçmek veyahut yalnızca taraflardan biri için indirim ya da cezasızlık uygulaması yapmak hususunda takdir hakkı bulunsa da, TCK’nın 129/3 maddesini uygulamamak hususunda takdir hakkı bulunmamaktadır.”

Yargıtay 18. CD Esas No: 2019/10072 Karar No: 2020/4564 Karar: 18.02.2020:

“Sanığın aşamalarda “ben olay günü elimde çekiçle inşaatta tadilat yapıyordum, müştekinin eşimle bağırarak konuştuğunu bu molozları eşine söyle atmayacaksınız şeklinde sözler söylediğini duymam üzerine yanlarına koşarak gittim, elimdeki çekici çalıştığım yere bırakarak yanlarına gittim, daha önce eşime darp uyguladıkları için hemen koşarak gittim, eşimi oradan uzaklaştırdım telefon ile polisi aradım kesinlikle ben ve eşim küfür etmedik, çekiçle üzerine yürümedim, daha önce aramızda husumet olduğundan şikayetçi olmuş” şeklindeki savunması karşısında, olayın çıkış nedeni ve gelişmesi değerlendirilerek sonucuna göre TCK’nın 129. maddesinde düzenlenen haksız tahrik hükümlerinin uygulanıp uygulanmayacağının tartışılmaması…”

Avukat vekalet ücreti ne kadardır?

Ceza avukatı vekalet ücreti, hakkınızda yürütülecek işlem ve dava üzerinden belirlenmektedir.  Bilindiği üzere her yıl  Türkiye Barolar Birliği tarafından hazırlanan “Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi” yasalaşarak yürürlüğe girer.  Ceza hukuku kapsamında görülen davalarda avukat vekalet ücreti, bu tarifede belirtilen ücretin altında bir tutar olarak belirlenemez, dolayısıyla  her zaman sabit ve kesin değildir. Bununla birlikte Baro tarafından belirtilen asgari ücret tarifesinin üzerinde bir avukatlık ücreti belirlenmesi mümkün olabilir.(2023 -2024 Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi için tıklayınız.)

İlgili yazılarımız;

• Soruşturma aşamasındaki dosya takibi
• Asliye Ceza Davaları
  • Karşılıklı hakaret
  • Cinsel taciz suçu
  • Müstehcenlik suçu
  • Taksirle yaralama suçu
  • Konut dokunulmazlığının ihlali suçu
  • Organ ve doku ticareti suçu
  • Kişisel verilerin kaydedilmesi suçu
  • Suç üstlenme suçu
  • Hakkı olmayan yere tecavüz suçu
  • Reşit olmayanla cinsel ilişki suçu
  • Taksirle öldürme suçu
  • Tehdit Suçu
  • Yalan tanıklık suçu
  • Eziyet suçu
  • Göçmen kaçakçılığı suçu
  • İftira suçu
  • Dolandırıcılık suçu
  • Hakaret suçu
  • Hırsızlık suçu
  • Kasten yaralama suçu
• Ağır Ceza Davaları
  • Yağma suçunun nitelikli halleri
  • Yağma suçu ve cezası
  • Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçu
  • Görevi kötüyle kullanma suçu
  • Cinsel saldırı suçu
  • Görevi kötüyle kullanma suçu
  • Zimmet suçu
  • Yağma suçu
  • Uyuşturucu veya uyarıcı madde ticareti suçu
  • Uyuşturucu madde ticareti suçunun unsurları
  • Nitelikli dolandırıcılık suçu
• Sulh Ceza Davaları
• Çocuk Ceza Davaları
• Vergi Ceza Davaları
• İnfaz hukuku işlemleri

Bizimle nasıl iletişime geçebilirsiniz?

Her türlü avukatlık ve hukuki danışmanlık hizmetleri hakkında bilgi almak için 0545 588 0258 numaralı telefondan numarası üzerinden tarafımıza ulaşabilir, her türlü sorunuz için irembikedemirhan@gmail.com adresine mail gönderebilirsiniz. Ücretli danışmanlık veya avukatlık hizmeti almak için tarafımız ile iletişime geçebilirsiniz. (Avukatlık Kanunu uyarınca ücretsiz danışmanlık ve bilgi verme hizmetimiz bulunmamaktadır.)

AV.İREM BİKE DEMİRHAN