Uyuşturucu Madde Ticareti Suçunun Unsurları

Genel

Gönderi:

On 3 Ocak 2023

Uyuşturucu madde ticareti ve ticarete yönelik uyuşturucu veya uyarıcı madde suçlarını genel hükümler açısından incelenmesi ilgili yazımızda yapılmıştır.

İçindekiler

Uyuşturucu madde ticareti suçu nedir?

Uyuşturucu madde ticareti suçu, ülke içinde uyuşturucu maddeyi “satma, satışa arz etme, başkalarına verme, sevk etme, nakletme, depolama, satın alma, kabul etme, bulundurma” fiillerinden herhangi birinin varlığı halinde gerçekleşen seçimlik hareketli suç olarak düzenlenmiştir.

Buna göre, belirli bir neticeyi meydana getirmeye yarayan, kanunda gösterilen çeşitli hareketlerden sadece birinin yapılmış olması halinde suç oluşacaktır.

Uyuşturucu madde ticareti suçu, diğer adıyla uyuşturucu veya uyarıcı madde ticareti suçu Türk Ceza Kanunu’nun 188. Maddesinde düzenlenmiştir.

“(3) Uyuşturucu veya uyarıcı maddeleri ruhsatsız veya ruhsata aykırı olarak ülke içinde satan, satışa arz eden, başkalarına veren, sevk eden, nakleden, depolayan, satın alan, kabul eden, bulunduran kişi, on yıldan az olmamak üzere hapis ve bin günden yirmibin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır Ancak, uyuşturucu veya uyarıcı madde verilen veya satılan kişinin çocuk olması hâlinde, veren veya satan kişiye verilecek hapis cezası on beş yıldan az olamaz..”

Uyuşturucu madde ticareti suçunu tespit etmeye ilişkin ölçütler nelerdir?

Türk Ceza Kanunu genel hükümleri, kanun kapsamında belirlenmiş her suç için ayrı ayrı uygulanmaktadır. İlgili suçtan kişiye ceza verilmesi için öncelikle bu suçu işlemeye yönelik kastının varlığı ortaya çıkarılmalıdır. Sanığın kastı belirlenirken aşağıdaki hususlar dikkate alınacaktır. Yargıtay’ın uyuşturucu madde ticaretinin varlığını tespit ederken dikkate aldığı ölçütlere bakmak gerekirse;

Kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde bulundurma veya kullanma dışında bir amaçla uyuşturucu veya uyarıcı madde temin etme veya ticaretini amaçlı bulundurma suçlarının oluşumunda ele geçen narkotik madde miktarının önemi yoktur. Diğer bir deyişle narkotik madde ticareti ile ilgili yargılama dosyasında yeterli delil varsa ele geçen uyuşturucu madde miktarına bakılmaz.
Sanığın müşteri arayıp aramadığı, herhangi bir kimse ile narkotik madde pazarlığı yapıp yapmadığı, numune gösterme ve benzeri davranışları yapıp yapmadığı incelenmelidir.
Narkotik maddelerin ele geçiş biçimi önem taşıyıp, gramajlık paketler ile narkotik maddenin satışa arz edilmesi uyuşturucu madde ticaretine işaret edecektir. Paket sayısının çok olması, ve özenli hazırlanana küçük paketçiklerin varlığı, her paketin içerisinde aynı gramda uyuşturucu madde bulunması, ele geçen yerde hassas terazi ve ambalaj malzemelerinin bulunması önem taşımaktadır.
Narkotik maddenin bulunduğu yer ve bulunma süresi önem taşımaktadır. Şahsi kullanım için uyuşturucu madde kullanan kimse bunu her zaman kolaylıkla erişebileceği yerde saklayacaktır.
Sanığın uyuşturucu madde kullanıp kullanmadığı tespit edilmeli ve sanığın uyuşturucu madde kullandığı hususu tespit edilirse uyuşturucu madde kullanma amaçlı bulundurduğu kabul edilebilir.
Sanığın sosyal ve ekonomik durumu önem taşımaktadır Sanığın ele geçen uyuşturucu maddesini para ile alacak gelir düzeyine sahip olmaması halinde bu husus ticaret veya temin amaçlı gerçekleştirildiği kabul edilebilecektir.
Bulunan miktarın uyuşturucu türüne göre kişinin yıllık kişisel kullanım miktarının üzerinde olup olmadığı verilecek kararı etkileyecektir.

Uyuşturucu madde ticareti suçlarında “yıllık kullanım miktarı” ölçütü nedir?

Uyuşturucu suçlarına yönelik yapılan yargılamada mevcut narkotik maddenin kullanım veya ticaret kapsamında olup olmadığı belirlenirken Yargıtay’ca belirlenmiş bir kriter olan “yıllık kullanım miktarı” ölçütü önem taşımaktadır. Ancak Yargıtay, yeterli gerekçe gösterilmeden ve diğer deliller değerlendirilmeden ele geçen uyuşturucu miktarının fail sayısına bölünerek, kişisel yıllık kullanım miktarı sınırının belirlenmesini ve bu eylemin bu nitelendirmeye göre belirlenmesini hukuka aykırı bulmaktadır. Dolayısıyla bu ölçüt yanında diğer delillerin de büyük önem taşıdığı hususu gözden kaçmamalıdır.

Belirtmek gerekir ki narkotik madde 1 gram dahi olsa şayet satış, temin, devir, nakil ve benzeri eylemlerin varlığı yan deliller ile belirlenmiş ise sanık hakkında TCK M.188/3 maddesi uygulanarak uyuşturucu madde ticaretinden ceza verilecektir.

Failin kişisel kullanımı için kabul edilebilecek miktar, kişinin fiziksel ve ruhsal yapısı ile uyuşturucu ve uyarıcı maddenin niteliği, cinsi, kalitesine göre farklılık arz etmektedir.

Ali Tıp Kurumu tarafından uyuşturucu kullananların her defasında bir ila bir buçuk gram olmak üzere günde 3 kez esrar tüketebilecekleri değerlendirilmiştir. Yargıtay, adli raporda belirtilen 600 -700 gramlık esrar maddesinin yıllık şahsi kullanım sınırları içerisinde olduğu kanaatine varmıştır.

Esrar ve Hint Keneviri;

Yargıtay’ca yıllık 600-700 gram üzerindeki esrar maddesinin ticaret amacıyla bulundurma olarak kabul edilmesi gerektiği benimsenmiştir.

Dişi hint keneviri ekme suçunda da ticaret veya kullanma amacının belirlenmesinde kök sayısı ve elde edilebilecek esrar miktarı dikkate alınmalıdır. Yargıtay’a göre ticari amaçla ekildiklerine dair başka delil yoksa 20 köke kadar dikili kenevir bitkisinin kişisel kullanım kapsamında kabul edilebilecektir.

Eroin ve kokain;

Eroin ve kokain maddelerinde başkaca bir yan delil bulunmaması halinde kişiden ele geçirilen 20 gram ve üzeri madde bulundurulması ticari amaçlı bulundurma olarak kabul edilmektedir.

Eroinde günlük kullanım miktarı 150 mg, kokainde ise 60 miligramdır.

Türkiye’de 2012 yılında kokain maddesinin saflık oranının %10 ila %92 arasında değiştiği belirlenmiştir. Bu durumda sanıkta ele geçen kokainin saflık oranının %84 olduğu durumda bir dok kokainin 50-100 mg olduğu kabul edilebilecektir.

Sentetik haplar;

Uyuşturucu madde içeren sentetik haplarda ise 50 adet ve üzerinin kullanım amacıyla değil ticaret amacıyla bulundurulduğu yine Yargıtay’ca benimsenmiştir. Haplarda günlük kullanım miktarı 3-4 adettir.

Metamfetamin;

Bir kullanımlık metamfetamin (kristal) maddesi ortalama 0,05 gr gelmektedir. Örneğin 12,85 gr metamfetamin maddesinden ortalama 257 adet kullanımlık uyuşturucu madde elde edilebilmektedir. Yargıtay bu örnekte verilen miktarı uyuşturucu madde ticareti kapsamında değerlendirmektedir. 9,9 gram metamfetamin maddesi başkaca bir delil de olmaması sebebiyle Yargıtay’ca kişisel kullanım sınırı dahilinde kaldığı kabul edilerek kullanma amaçlı bulundurulduğunu kabul etmiştir

Birden fazla çeşit uyuşturucu madde ele geçmesi;

Kişide yukarıda paylaşılan miktarlardan daha düşük ancak birden fazla çeşit uyuşturucu madde ele geçtiğinde de fiilin ticaret suçunu oluşturacağı değerlendirilmektedir. Uyuşturucu madde kullanan kimse genelde bir ya da benzer erki gösteren iki değişik uyuşturucu maddeyi bulundurur. Bu nedenle değişik nitelikte ve farklı etkileri olan eroin, kokain, esrar ve amfetamin içeren tabletleri birlikte bulunduran sanığın bunları satmak amacıyla bulundurduğu kabul edilebilir.

Uyuşturucu madde ticareti suçunun tespiti nasıl yapılır?

Ele geçen narkotik madde miktarı failin uyuşturucu madde ticaretine yönelik kastının belirlenmesinde önemli bir unsurdur. Burada failin eylemdeki amacı dikkate alınır.
Failde ele geçen narkotik madde miktarının yıllık şahsi kullanım sınırları içinde kalıp kalmadığın hususunda bilirkişiden rapor alınmalıdır.
Yargılama dosyasında narkotik maddenin ticaret, temin, nakil ve benzeri amaçlarla bulundurulduğuna ilişkin delil yoksa failin uyuşturucu madde ticaretine yönelik kastı narkotik maddenin miktarına göre belirlenmelidir.
Ele geçen narkotik madde miktarı otomatik olarak fail sayısına bölünerek, yıllık kişisel kullanım miktarı sınırı belirlenemez. Diğer ölçütler ve deliller değerlendirmeye alınmalıdır.
Sanığın hareketleri, uyuşturucu maddenin ele geçiriliş ve bulundurma şekilleri, uyuşturucu maddenin bulunduğu yer ve zaman, sanığın uyuşturucu madde kullanıp kullanmadığı, sanığın sosyal ve ekonomik durumu da büyük önem taşımakta ve suçun belirlenmesinde önemle dikkate alınmaktadır.

Ceza davaları ne kadar sürer?

Ceza hukukunu ilgilendiren davalarında süre mahkemenin yoğunluğuna ve dosyanın kapsamına göre değişebilmektedir. Adalet Bakanlığı tarafından yargıda hedef süreler belirlenmiştir. Bu süreler davanın konusu ve niteliği uyarınca belirlenmiş olup İstinaf ve Yargıtay aşamaları bu süre içinde değerlendirilmez. Pratik uygulamalara göz atıldığında;

Soruşturmanın tamamlanması
Tanıkların dinlenilmesi
Delillerin toplanmasında geçen süreçler davanın süresini etkilemektedir.

Ancak bir davanın en kısa süre içerisinde sonuçlanması doyanın yakından takip edilmesi ile birebir ilgilidir. İyi bir dosya takibi davanın gereksiz uzamasını engellemektedir.

Avukat Vekalet Ücreti Ne Kadardır?

Avukat vekalet ücreti, hakkınızda yürütülecek işlem ve dava üzerinden belirlenmektedir. Bilindiği üzere her yıl Türkiye Barolar Birliği tarafından hazırlanan “Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi” yasalaşarak yürürlüğe girer. Görülen davalarda avukat vekalet ücreti, bu tarifede belirtilen ücretin altında bir tutar olarak belirlenemez, dolayısıyla her zaman sabit ve kesin değildir. Bununla birlikte Baro tarafından belirtilen asgari ücret tarifesinin üzerinde bir avukatlık ücreti belirlenmesi mümkün olabilir.

İlgili Yazılarımız;

AV.İREM BİKE DEMİRHAN

Sonuç

Bizimle nasıl iletişime geçebilirsiniz? Her türlü avukatlık ve hukuki danışmanlık hizmetleri hakkında bilgi almak için 0545 588 0258 numarası üzerinden tarafımıza ulaşabilir, her türlü sorunuz için irembikedemirhan@gmail.com adresine mail gönderebilirsiniz. Ücretli danışmanlık veya avukatlık hizmeti almak için tarafımız ile iletişime geçebilirsiniz. (Avukatlık Kanunu uyarınca ücretsiz danışmanlık ve bilgi verme hizmetimiz bulunmamaktadır.)