Anlaşmalı Boşanma Davası Nedir? 2025

Anlaşmalı boşanma, kanunda sayılan genel boşanma sebepleri arasındadır. TMK m.166/3 hükmüne göre eşler evlilik birliğinin temelden sarsıldığı ve ortak hayatın çekilmez olduğu hususunda mutabık ise, anlaşmalı olarak boşanabilir. TMK m.166f.3 hükmüne göre; ” Evlilik en az bir yıl sürmüş ise eşlerin birlikte başvurması ya da eşin diğerinin davasını kabul etmesi hâlinde , evlilik birliği temelden sarsılmış sayılır.

Bu hâlde boşanma kararı verilebilmesi için, hâkimin tarafları bizzat dinleyerek iradelerinin serbestçe açıklandığına kanaat getirmesi ve boşanmanın malî sonuçları ile çocukları durumu hususunda taraflarca kabul edilecek düzenlemeyi uygun bulması şarttır. Hâkim, tarafların ve çocukların menfaatlerini göz önünde tutarak bu anlaşmada gerekli gördüğü değişiklikleri yapabilir. Bu değişikliklerin taraflarca da kabulü hâlinde boşanmaya hükmolunur. Bu hâlde tarafların ikrarlarının hâkimi bağlamayacağı hükmü uygulanmaz.”

Anlaşmalı Boşanma Davasının Şartları Nelerdir?

• Evlilik en az 1 yıl sürmüş olmalı,
• Birlikte başvurma ya da diğer eşin kabulü,
• Eşler bizzat dinlenmeli ve anlaşma sağlanmalıdır,
• Düzenleme uygun bulunmalıdır.

Evlilik En Az 1 Yıl Sürmüş Olmalıdır

Anlaşmalı boşanma davası açılabilmesi için evlilik ilişkisinin en az 1 yıl sürmesi gerekir. Evlilik ilişkisinden kasıt, taraflar arasında yapılan resmi nikahtan itibaren en az bir yıllık bir sürenin geçmiş olmasıdır. Taraflar arasında imam nikahı, nişanlılık ya da birlikte yaşama gibi hallerde geçen süre 1 yıllık süreye dahil edilemez.

Yargıtay 2.Hukuk Dairesinin 2014/1160 E. 2014/22616 K. 13.11.2014 tarihli kararında evlilik bir yıl sürmediği için tarafların anlaşmalı boşanamayacağına karar verilmiştir. ” Kanun maddesinde öngörülen evliliğin en az bir yıl sürmüş olması koşulu, dava şartı (HMK md. l14) olmayıp, yasada gösterilen eşlerin birlikte başvurması, ya da bir eşin diğerinin davasını kabul etmesi durumuyla birlikte, birliğin temelinden sarsılmış sayılacağına ilişkin yasal karinenin temel unsurudur. Bu nedenle bir yıllık sürenin davanın açıldığı tarihte mevcut olması gereklidir.

Dava açıldıktan sonra bir yıllık sürenin gerçekleşmesi, açıklanan yasal karinenin oluşması için yeterli değildir. Tarafların evlenme tarihi 03.03.2013 olup, dava ise 13.02.2014 tarihinde bir yıllık süre dolmadan açılmıştır. Bu durumda; anlaşmalı boşanmaya karar verilemeyeceğinden, davacıya Türk Medeni Kanununun 166. maddesinin 1. ve 2. fıkralarındaki çekişmeli olan şekliyle davaya devam edip etmeyeceğinin sorulması, devam etmek istediğini bildirmesi halinde davaya çekişmeli boşanma davalarına yönelik usul hükümlerine göre devam edilerek, gösterdikleri takdirde delillerinin toplanması ve gerçekleşecek sonucuna göre boşanma talebi hakkında bir karar verilmesi gerekir. Mahkemece açıklanan yönler gözetilmeden yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olmuş; bozmayı gerektirmiştir.”

Birlikte Başvurma veya Diğer Eşin Kabulü

Taraflar ortak bir dilekçe ile başvurmaları sonucu anlaşmalı boşanma gerçekleşebileceği gibi eşlerden birinin usulüne uygun olarak açmış olduğu boşanma davasındaki tüm talepleri diğer tarafın kabul etmesi ile de anlaşmalı boşanma gerçekleşebilir. Ayrıca boşanma davası çekişmeli olarak açılmış ve devam etmekte iken tarafların anlaşmalı boşanma iradelerini açıklayan protokolü mahkemeye sunmaları ya da duruşma esnasında anlaşma şartlarını duruşma zaptına geçirmeleri ile de anlaşmalı boşanma gerçekleşebilir.

Eşler Bizzat Dinlenmeli ve Anlaşma Sağlanmalıdır

Kanun, tarafların iradelerini hakim huzurunda özgürce açıklayabilmeleri için anlaşmalı boşanma için bu şartı getirmiştir. Hakim tarafların iradelerinin herhangi bir nedenle fesada uğradığını tespit ederse boşanma talebini ret edecektir. Tarafların boşanma iradelerini hakim huzurunda bizzat açıklamaları gerekmektedir. Boşanma, kişiye sıkı sıkıya bağlı haklardan olduğu için avukatın tarafların yerine geçerek boşanma iradesini açıklaması mümkün değildir.

Düzenleme Uygun Bulunmalıdır

Tarafların, hakime sunmuş oldukları anlaşma şartlarındaki maddi-manevi tazminat, nafaka (İştirak ve yoksulluk nafaksı), çocukların velayeti, çocuklar ile kişisel münasebet gibi hususların hakim tarafından uygun bulunması gerekir. Hakim gerek görürse bu şartlarda değişikliğe gidebilir. Ancak hakimin yapmış olduğu bu değişiklikler taraflarca kabul edilmesi durumunda anlaşmalı boşanma gerçekleşebilir. Aksi durumda dava çekişmeli boşanma davasına döner. Ancak uygulamada hakimler genelde tarafların anlaşma sağladıkları şartları kabul ettiklerinden bu durum ile pek karşılaşılmaz.

Anlaşmalı boşanma davasında tarafların boşanmanın malî sonuçları üzerinde de anlaşmaları gerekir. Yargıtay 2.Hukuk Dairesinin 2003/16425 E. 2004/496 K. 19.01.2004 tarihli kararı “1- Taraflar 2.4.2002 tarihinde anlaşmalı boşanmışlardır. Ancak davalı koca hakkında bu anlaşmadan önce 26.3.2002 tarihinde iflas kararı alınmıştır. Anlaşmalı boşanma için tarafların boşanmanın mali sonuçları hakkında da anlaşmaları gerekmektedir. Tarafların anlaştıkları protokol konusu maddi tazminatlar ile taşınmaz konusunda İcra İflas Kanununun 184, 191 ve 226. maddesi karşısında borçlu kocanın masaya ait mallar üzerinde her türlü tasarrufu geçersiz olduğu gibi davanın iflas idaresine de yöneltilmesi gerekir. Bu yön gözetilmeden davaya devamla yazılı şeklinde hüküm kurulması bozmayı gerektirmiştir.” mevcuttur.

Anlaşmalı Boşanmada Çocuğun Velayeti Kime Verilir?

Anlaşmalı boşanma sürecinde, eşler çocukların velayeti konusunda karşılıklı mutabakata vararak bir düzenleme yapılmalıdır. Anlaşmalı boşanmada, eşler müşterek çocukların velayetinin anneye, babaya veya ortak velayet altında olması konusunda anlaşabilirler. Ancak, velayetin kimde olacağı konusunda tarafların anlaşmış olması tek başına yeterli değildir; hâkim, velayet kararını verirken çocuğun menfaatini gözetmek zorundadır. Bu nedenle, çocuğun fiziksel, psikolojik ve sosyal gelişimi açısından hangi ebeveynin daha uygun olduğuna mahkeme karar verir. Eşler arasında yapılan velayet anlaşması, ancak mahkeme tarafından uygun bulunursa geçerli olur.

Anlaşmalı Boşanmada Mal Paylaşımı Nasıl Yapılır?

Anlaşmalı boşanmada mal paylaşımı taraflarca serbestçe yapılabilir. Eşler, evlilikte edinilen malları nasıl paylaşacaklarına karar verirler ve hakim bunu boşanma kararına geçirir. Boşanma protokolünün eksiksiz hazırlanması ve hakimin kararına gereği gibi geçirilmesi gerekir. Bu halde anlaşmalı boşanmadan sonra ayrı bir mal paylaşımı davası açılamaz. Ancak bazı durumlarda eksik ya da yanlış boşanma protokolü ardından mal paylaşımı için bir dava açılması mümkün olabilir.

Boşanma protokolünde öngörülen düzenlemeler hakim tarafından tasdik edilmeli ve hükme esas alınmalıdır. Örneğin, protokolde tescili öngörülen taşınmazlar olması halinde hakim bunlara ilişkin eda hükmü içerecek şekilde tescil kararı vermelidir. Diğer bir örnek ise, protokolün hakim tarafından tasdik edilmemesi halinde protokolün içerisinde yer alan gayrimenkul temlik taahhüdünün resmi şekil vasfını almayacağıdır. Bu gibi tescil kararı için dava harcı yatırmaya gerek yoktur, ancak tescil sırasında tapuda ödenecek harçlar ayrıdır.

Anlaşmalı Boşanmada Nafaka Nasıl Belirlenir?

Anlaşmalı boşanma sürecinde taraflar, nafaka konusunda karşılıklı anlaşmaya vararak bu hususu boşanma protokolüne eklemek zorundadır. Mahkeme, eşlerin üzerinde mutabık kaldığı nafaka taleplerini inceler ve hukuka uygun bulursa onaylar. Ancak hâkim, nafakam miktarının taraflardan birini aşırı mağdur edecek veya hakkaniyete aykırı olacak şekilde belirlenmiş olduğunu düşünürse, bu konuda değişiklik yapabilir. Anlaşmalı boşanma davasında iki temel nafaka türü söz konusu olabilir. Bunlar:

Yoksulluk Nafakası

Boşanma nedeniyle ekonomik açıdan zor duruma düşecek olan eş, diğer eşten geçimini sürdürebilmesi için talep edebileceği nafakadır. Bu nafakanın miktarı, tarafların ekonomik ve sosyal durumu göz önünde bulundurularak belirlenir. Anlaşmalı boşanma protokolünde yoksulluk nafakasının ödenip ödenmeyeceği, ödenecekse miktarı ve süresi açıkça beledirtilmelidir. Eğer eşler nafaka taleplerinde bulunmayacaklarını beyan etmişlerse, bu hususta protokolde açıkça yer almalıdır. Aksi takdirde, boşanma sonrasında nafaka talebiyle dava açılabilir.

İştirak Nafakası

Eğer boşanma sonucunda ortak çocuklar varsa, çocuğun velayetini almayan ebeveyn, çocuğun bakım ve eğitim giderlerine katkıda bulunmak zorundadır. Bu katkıya iştirak nafakası denir. İştirak nafakası, çocuğun temel ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik olup, çocuğun yaş, eğitim durumu ve ihtiyaçlarına göre belirlenir. Anlaşmalı boşanma protokolünde iştirak nafakasının miktarı, ödeme yöntemi ve süresi açıkça düzenlenmelidir. Çocuğun yaşına ve eğitim durumuna bağlı olarak nafaka miktarının ilerleyen yıllarda yeniden değerlendirilmesi de kararlaştırılabilir. Mahkeme, çocuğun üstün yararını gözeterek nafaka miktarında değişiklik yapabilir.

Anlaşmalı Boşanma Davasında Görevli Ve Yetkili Mahkemeler Neresidir?

Genel yetki kuralına göre anlaşmalı boşanma davası için yetkili mahkeme eşlerden birinin yerleşim yeri veya eşlerin son 6 ay birlikte oturdukları yer Aile Mahkemesidir. Görevli mahkeme Aile Mahkemeleridir. Aile Mahkemesinin bulunmadığı yerlerde Asliye Hukuk Mahkemeleri görevlidir.

Tarafların Anlaşmalı Boşanması İçin Yapması Gerekenler Nelerdir?

Anlaşmalı boşanmak için bir anlaşmalı boşanma protokolü hazırlamak gerekir. Ardından, anlaşmalı boşanma dilekçesi ile birlikte adliyedeki tevzi bürolarına başvurulur. Burada gerekli harçlar ödendiğinde dava açılmış olur. Ardından anlaşmalı boşanma davasının tevzi olduğu mahkeme tensip tutanağı hazırlar ve duruşma günü tayin eder. Duruşma gününe kadar yazılı anlaşma protokol aslının mahkemeye sunulması gerekmektedir. Mahkemece verilen duruşma günü eşlerin her ikisinin de duruşmaya bizzat katılması gerekir.

Anlaşmalı Boşanma Kaç Celsede Biter?

Anlaşmalı boşanma davası genellikle tek celsede boşanma kararının verilmesiyle biter. Ancak hâkim taraflar arasındaki protokolde eksiklikler bulur veya tarafların iradelerine ilişkin veya beyanları doğrultusunda anlaşmalı boşanma davasının ertelenmesine karar verebilir. Bu durumda anlaşmalı boşanma iki-üç celsede bitebilir.

Anlaşmalı Boşanma Protokolünün Şekli Nasıldır?

Yazılı boşanma protokolünün ıslak imzalı aslının mahkemeye bir dava dilekçesi ile birlikte sunulması gerekir. Tarafların mutabık kaldıkları boşanma anlaşması hâkim tarafından aynen mahkeme hükmüne geçirilir. Anlaşmalı boşanmaya karar verilirken, protokol tasdik edilir ve bununla birlikte protokol hükümleri mahkemenin kararının hüküm kısmına aynen geçirilir. Anlaşmalı boşanma davasında protokol mahkemeye dava açılırken sunulmalıdır. Anlaşmanın ıslak imzalı orijinali en geç duruşma gününe kadar sunulmalıdır. Boşanma anlaşması taraflarca boşanma davası kararının kesinleşmesine kadarki her safhada yapılabilir. Örneğin çekişmeli boşanma davası Yargıtay’da veya İstinaf aşamasında görüşülürken taraflar protokol hazırlayarak anlaşmalı boşanma talep edebilir. Benzer şekilde, önceki protokolün değiştirilmesi için daha yeni bir protokol hazırlanıp mahkemeye sunulabilir.

Anlaşmalı Boşanma Protokolü Bağlayıcı Mıdır?

Anlaşmalı boşanma protokolünde mutabık kalınan her konu bağlayıcı sonuç doğurur. Örneğin taraflar kadının erkeğin soyadını kullanıp kullanamayacağını kararlaştırırsa ise buna aynen uymak zorundadır.

Boşanma Protokolüne Dahil Edilecek Konular Nelerdir?

Anlaşmalı boşanma protokolüne dahil edilecek konular şunlardır:
– Çocukların velayetinin kime bırakılacağı,
– Yoksulluk nafakası miktarı,
– İştirak nafakası miktarı,
– Maddi tazminat miktarı,
– Manevi tazminat miktarı,
– Tüm ortak taşınır ve taşınmaz malların paylaşımı

Anlaşmalı Boşanma Kararının Kesinleşmesi Nasıl Olur?

Boşanma protokolünün hakim tarafından onaylanması ile mahkeme öncelikle tarafların katıldığı duruşmada kısa karar verir ve tarafların boşanmasına karar verir. Bu kısa karardan itibaren 30 gün içerisinde mahkeme gerekçeli kararını tanzim eder. Gerekçeli kararın taraflara tebliği gerektiğinden iki taraftan birinin gerekçeli kararın tebliğe çıkması için talepte bulunması gerekir. Aksi halde, tebliğe çıkmayan karar sebebiyle anlaşmalı boşanma kararı yıllarca kesinleşmeyebilir. Tebliğe çıkan mahkeme kararı taraflara tebliğ sonra anlaşmalı boşanma itiraz süresi süresi başlar. Gerekçeli karar itiraz süresi 2 haftadır. Dolayısıyla duruşmanın görüldüğü günden itibaren yaklaşık 1 ay içerisinde anlaşmalı boşanmada taraflara tebligat gelir. Boşanma kararlarına karşı yasal itiraz süresi olan istinaf süresi kararın tebliğinden itibaren 2 haftadır.

Eğer taraflar anlaşmalı boşanma kararına süresi içerisinde itiraz etmezse, anlaşmalı boşanma kararı kesinleşir ve artık kesinleşmiş karara karşı işlem yapılamayacaktır.

Anlaşmalı boşanma davasının kesinleştirilmesi için diğer bir yol tarafların istinaf haklarından feragat etmeleridir. Söz konusu feragat taraflar veya taraf vekillerince mahkemeye sunulacak yazılı bir dilekçe ile olur. Feragatin gerçekleştirilebilmesi için öncelikle mahkemenin gerekçeli boşanma kararının taraflara tebliğ edilmesi gerekir.
Boşanma ilamını almamak kesinleşmeyi önler. Dolayısıyla taraflar evli kalmaya devam eder. Süre başlamadığı için yıllar sonra dahi boşanmaya itiraz mümkün olur.
Anlaşmalı boşanmadan sonra tekrar evlenmek mümkündür. Kadın yine iddet müddetine tabidir.

Avukat vekalet ücreti ne kadardır?

Avukat vekalet ücreti, hakkınızda yürütülecek işlem ve dava üzerinden belirlenmektedir.  Bilindiği üzere her yıl  Türkiye Barolar Birliği tarafından hazırlanan “Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi” yasalaşarak yürürlüğe girer.  Görülen davalarda avukat vekalet ücreti, bu tarifede belirtilen ücretin altında bir tutar olarak belirlenemez, dolayısıyla  her zaman sabit ve kesin değildir. Bununla birlikte Baro tarafından belirtilen asgari ücret tarifesinin üzerinde bir avukatlık ücreti belirlenmesi mümkün olabilir. (2024 -2025 Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi için tıklayınız.)

İlgili yazılarımız;

• Anlaşmalı Boşanma Davası Nedir?
• Boşanma Davası Nasıl Açılır? 2025
• Boşanmada Eşlerin Eşit Kusuru
• Zina Nedeniyle Boşanma Davası (TMK m.161)
• Boşanmada Mal Paylaşımı Davası

Bizimle nasıl iletişime geçebilirsiniz?

Her türlü avukatlık ve hukuki danışmanlık hizmetleri hakkında bilgi almak için 0545 588 0258 numarası üzerinden tarafımıza ulaşabilir, her türlü sorunuz için irembikedemirhan@gmail.com adresine mail gönderebilirsiniz. Ücretli danışmanlık veya avukatlık hizmeti almak için tarafımız ile iletişime geçebilirsiniz. (Avukatlık Kanunu uyarınca ücretsiz danışmanlık ve bilgi verme hizmetimiz bulunmamaktadır.)

AV. İREM BİKE DEMİRHAN