Genel
Gönderi: author-avatar
On 10 Ekim 2025
0 yorumlar

Aleyhine ortaklığın giderilmesi davası açılmış sağ kalan eş, aile konutunun kendisine miras payına mahsuben özgülenmesini isteyerek yaşadığı konutun satılmasını önüne geçebilecektir.

Aile Konutu Nedir?

Aile konutu eşlerin bir arada yaşadığı ve ortak yaşamını sürdüğü konut olarak tanımlanabilmektedir. Kanunumuzda aile konutu farklı alanlarda korunduğu gibi miras hukukunda da işbu düzenleme ile korunmaktadır. Aile konutu ile ilgili düzenlemelere kısaca bakmak gerekirse;

  • Eşlerden birisi diğerinin rızası almadan aile konutu ile ilgili kira sözleşmesini feshedemez.
  • Kira sözleşmesine taraf olmayan eş kiralayana yapacağı bildirim ile kira sözleşmesinin tarafı olabilir.
  • Malik olmayan şe tapu müdürlüğüne müracaat ederek aile konutu şerhi verilmesini isteyebilir.
  • Aile konutu olarak özgülenen taşınamaz malın maliki olmayan eş, tapu kütüğüne aile konutu şerhi verilmesini isteyebilir.
  • Sağ kalan eş, eski yaşamını devam ettirmek için, ölen eşine ait olup birlikte yaşadıkları konut üzerinde kendisine katılma alacağına mahsup edilmek üzere intifa veya oturma hakkı verilmesini talep edebilir.
  • Konutun aile konutu olduğunun tespiti Aile Mahkemesine aittir.
  • Konutu özgüleme görevi Sulh Hukuk Mahkemesine aittir.

Aile Konutu Şerhi Nasıl Verilir?

Malik olan veya olmayan eşin ya da eşlerden her ikisinin birlikte, gerekli belgeler ile tapu müdürlüğüne başvurulması durumunda, tapu siciline aile konutu şerhi verilebilir.

Aile konutu şerhinin hukuki sonuçları olarak; eşlerden biri diğer eşin açık rızası olmaksızın, aile konutunu devredemez veya aile konutu üzerindeki hakları sınırlayamaz. Haklı bir sebep olmaksızın rıza verilmeyen eş hakimin müdahalesini isteyebilir.

Aile Konutunun Eşe Özgülenmesi Nedir?

Aile konutu ve ev eşyasının sağ kalan eşe özgülenmesi TMK m.652’de düzenlenmiştir:

“Eşlerden birinin ölümü hâlinde tereke malları arasında ev eşyası veya eşlerin birlikte yaşadıkları konut varsa; sağ kalan eş, bunlar üzerinde kendisine miras hakkına mahsuben mülkiyet hakkı tanınmasını isteyebilir.

Haklı sebeplerin varlığı hâlinde, sağ kalan eşin veya mirasbırakanın diğer yasal mirasçılarından birinin istemi üzerine, mülkiyet yerine intifa veya oturma hakkı tanınmasına da karar verilebilir. Haklı bir sebebi varsa mülkiyet talep edebilir.

Mirasbırakanın bir meslek veya sanat icra ettiği ve altsoyundan birinin aynı meslek ve sanatı icra etmesi için gerekli olan bölümlerde, sağ kalan eş bu hakları kullanamaz. Tarımsal taşınmazlara ilişkin miras hukuku hükümleri saklıdır.”

İş bu kanun hükmü gereğince sağ kalan eş miras payına mahsuben aile konutunun ve ev eşyalarının kendisine mahsup edilmesini talep hakkına sahiptir.

Aile Konutunun Özgülenmesi ve Ortaklığın Giderilmesi Davası

Aleyhine ortaklığın giderilmesi davası açılmış sağ kalan eş, aile konutunun kendisine miras payına mahsuben özgülenmesini isteyerek yaşadığı konutun satılmasını önüne geçebilecektir. Bu hususu ayrıntılı olarak açıklayan karar bakmak gerekirse;

Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 30.09.2020 T. 2016/17041 E. 2020/5645 K.:

“Mahkemece; “asıl davanın kabulüne, 4497 ada 1 nolu parsel 24 bağımsız bölümde yer alan taşınmazın ortaklığının satılarak giderilmesine, ortaklığı giderilen 24 nolu bağımsız bölümün … adına tesis edilen oturma hakkı ile birlikte yükümlü olarak açık arttırmada satılmasına; birleştirilen davanın kısmen kabulü ile davacı …’a 24 bağımsız bölüm nolu konutta bedelsiz olarak oturma hakkı tanınması yönündeki talebin reddine, davacı …’a 24 bağımsız bölüm nolu aile konutun TMK 652/1-2 maddesi uyarınca miras hakkına mahsuben oturma hakkı tanınmak suretiyle özgülenmesine,karar kesinleştiğinde 24 bağımsız bölüm nolu konut üzerinde … adına ömür boyu oturma hakkının tapu kaydı üzerine şerh edilmesine,

dava konusu 24 bağımsız bölüm nolu konutun değerinin 88.049,30TL olduğu, buradaki …’ın 1/4 payının 22.012,33TL olduğu daire değerinin oturma hakkına isabet eden değerinin 1/3 olduğu bu bedelin 29.349,76TL olduğu miras payının 1/3 oturma hakkı bedelini karşılamaya yetmediği görülmekle bu bedele daire üzerindeki 1/4 miras payının mahsubuna kalan 7.337,43TL birleşen davada davalılar …, …, …, … ve …’a isabet eden hissenin miras kalan diğer taşınmazlardan mahsubuna, mahsup işleminin … İli, … İlçesi, … Köyünde bulunan 1500 parsel nolu taşınmazdan yapılmasına, buradaki taşınmazın toplam değerinin 66.490,00TL olduğu, … hissesinin 16.622,50TL olduğu 7.337,43TL bu hisseye mahsup edildiğinde 9.285,07TL kaldığı,

bu taşınmazın satışından arta kalan paranın paylaştırılmasında …’ın bu miktarı alması gerektiği, bunun da taşınmazın toplam bedeline oranlandığında %11,03’e isabet ettiği görülmekle 1500 parsel sayılı taşınmazın satış bedelinin paylaştırılmasında …’a miras payı değil %11,03’ün ödenmesine, kalan %88,97’nin …, …, …, … ve … isimli kişiler arasında eşit olarak paylaştırılmasına, mahsup işleminin 1500 parselin satış işleminde dikkate alınması için … Sulh Hukuk Mahkemesine ve izaleyi şuyuu satış memurluğuna kararın tebliğine” karar verilmiştir.

Hükmü, davalı ve birleştirilen davacı vekili temyiz etmiştir.

Hükmün hangi hususları kapsayacağı 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 297.maddesinde belirtilmiştir. Ayrıca hükmün sonuç kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, taleplerden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında, açık şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gereklidir. Bu biçim yargıda açıklık ve netlik prensibinin gereğidir. Aksi hal, yeni tereddüt ve ihtilaflar yaratır, hükmün hedefine ulaşmasını engeller, kamu düzeni ve barışı oluşturulamaz.

4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 652 maddesi uyarınca eşlerden birinin ölümü halinde tereke malları arasında ev eşyası veya eşlerin birlikte yaşadıkları konut varsa; sağ kalan eş, bunlar üzerinde kendisine miras hakkına mahsuben mülkiyet hakkı tanınmasını isteyebilir.

Haklı sebeplerin varlığı halinde, sağ kalan eşin veya mirasbırakanın diğer yasal mirasçılarından birinin istemi üzerine, mülkiyet yerine intifa veya oturma hakkı tanınmasına karar verilir.

Haklı sebebin varlığı, her somut olayda hâkim tarafından değerlendirilecektir. Aile konutunun değeri, bu değere mülkiyet, intifa ya da oturma hakkının etkisi, ölen eş ile sağ kalan eşin mirasçılarının aynı olup olmadığı, sağ kalan eşin yaşı, mirasçılarla kişisel ilişkileri, mali gücünün konutun ve ev eşyasının değerini karşılayıp karşılamayacağı, adına kayıtlı taşınmazlar olup olmadığı, sağ kalan eşin altsoyunun olmaması gibi haller hâkimin haklı sebeplerin varlığının tayininde değerlendirmesi gereken hallerdir.

Sağ kalan eş mirasçı ise; miras paylaşımında, aralarındaki mal rejimi ister edinilmiş mallara katılma rejimi, ister mal ayrılığı, ister paylaşımlı mal ayrılığı, ister mal ortaklığı olsun, katılma olanağı bulunsun veya bulunmasın mal rejimindeki hakları dışında, mirasın paylaşımında aile konutu ve ev eşyalarının kendisine özgülenmesini isteyebilecektir. Ancak bu özgüleme ve alım hakkı bedelsiz değildir.

Somut olaya gelince; asıl davada dava konusu taşınmaz hakkında ortaklığın giderilmesi davası açılmış, birleştirilen davada ise davacı … lehine sükna (oturma) hakkı tanınması talep ve dava edilmiştir. Her ne kadar birleştirilen davacı oturma hakkı tanınmasını istemiş ise de; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 33.maddede belirtildiği üzere olayları açıklamak taraflara, hukuki nitelendirme hakime ait olduğundan birleştirilen davada asıl talep 4721 sayılı Türk Medeni Kanununda düzenlenen aile konutunun sağ kalan eşe özgülenmesine ilişkindir.

Eşlerden birinin ölümü halinde tereke malları arasında sayılan aile konutu hakkında; sağ kalan eş kendisine miras hakkına mahsuben aile konutunda mülkiyet hakkı tanınmasını isteyebilir. Davacının, 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 652/1 maddesi uyarınca muris ile birlikte yaşadığı, başka bir deyişle hükmen aile konutu olarak tespit edilen taşınmazda miras payına mahsuben mülkiyet hakkı bulunmaktadır.

Yukarıda açıklanan ilkeler ışığında mahkemece murisin terekesine ait tüm malvarlığı ve bu malvarlığının hüküm tarihine yakın değeri tespit edilerek terekenin toplam değeri belirlendikten sonra mirasçıların miras paylarının da ayrı ayrı değerleri belirlenmelidir. Yapılan hesaplamalar sonucunda aile konutu ve eşyaların değeri, sağ kalan eşin miras payına düşen kısımdan fazla ise eksik bedelin depo ettirilmesi, karşılıyorsa miras payına mahsuben mülkiyet hakkı tanınması suretiyle özgülenmesi gerekir. Şartların oluşması halinde mülkiyet yerine intifa veya oturma hakkı tanınmasına karar verilerek bunun sonucunda taşınmaz özgülendiği için ortaklığın giderilmesi talepli davanın da reddine karar verilmesi gerekmektedir.”

Avukat Vekalet Ücreti Ne Kadardır?

Avukat vekalet ücreti, hakkınızda yürütülecek işlem ve dava üzerinden belirlenmektedir. Bilindiği üzere her yıl Türkiye Barolar Birliği tarafından hazırlanan “Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi” yasalaşarak yürürlüğe girer. Görülen davalarda avukat vekalet ücreti, bu tarifede belirtilen ücretin altında bir tutar olarak belirlenemez, dolayısıyla her zaman sabit ve kesin değildir. Bununla birlikte Baro tarafından belirtilen asgari ücret tarifesinin üzerinde bir avukatlık ücreti belirlenmesi mümkün olabilir.

İlgili Yazılarımız;

AV.İREM BİKE DEMİRHAN

Sonuç

Bizimle nasıl iletişime geçebilirsiniz? Her türlü avukatlık ve hukuki danışmanlık hizmetleri hakkında bilgi almak için 0545 588 0258 numarası üzerinden tarafımıza ulaşabilir, her türlü sorunuz için irembikedemirhan@gmail.com adresine mail gönderebilirsiniz. Ücretli danışmanlık veya avukatlık hizmeti almak için tarafımız ile iletişime geçebilirsiniz. (Avukatlık Kanunu uyarınca ücretsiz danışmanlık ve bilgi verme hizmetimiz bulunmamaktadır.)

Newer Sivas Boşanma Avukatı
L'steye D,n
Older Ek Savunma Hakkı Nedir?

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir