Zimmet Suçu (TCK m. 247)

Zimmet suçu, görevi nedeniyle zilyetliği kendisine devredilmiş olan veya koruma ve gözetimiyle yükümlü olduğu malı kendisinin veya başkasının zimmetine geçirmekten ibarettir.  Kamu görevlisi bu görevi dolayısıyla zilyetliği kendisine devredilmiş olan veya koruma ve gözetimiyle yükümlü olduğu mallar üzerinde ancak görevinin gerektirdiği şekilde tasarrufta bulunabilir.  Görevi nedeniyle zilyetliği kendisine devredilmiş olan veya koruma ve gözetimiyle yükümlü olduğu malı kendisinin veya başkasının zimmetine geçiren kamu görevlisi, beş yıldan oniki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Suçun, zimmetin açığa çıkmamasını mümkün kılmaya yönelik hileli davranışlar ile işlenmesi durumunda verilecek olan ceza yarı oranında yükseltilir. Zimmet suçunun, malın geçici bir zaman kullanıldıktan sonra iade edilmek suretiyle işlenmesi durumunda verilecek olan ceza yarı oranında indirilir.

Zimmet Suçu Nedir?

Kamu görevlilerinin görevlerini yaparken bu görevin gereklerine uygun hareket etme ve kendilerine verilen malvarlıklarını yalnız bu görevin ifası amacıyla kullanma yükümlülüğü bulunmaktadır. Kamu görevlisinin, görevi nedeniyle zilyetliği kendisine verilmiş olan malvarlığı üzerinde görev çerçevesine aykırı bir şekilde tasarrufta bulunması, bu malları kendisinin veya bir başkasının zimmetine geçirmesi zimmet suçunu oluşturur. Zimmet suçunun konusu, taşınır veya taşınmaz maldır. Bu malın zilyetliğinin kamu görevlisine devredilmiş olması veya kamu görevlisinin bu mal üzerinde koruma ve gözetim yükümlülüğünün bulunması gerekir. Bu malın mülkiyetinin devlete, herhangi bir kamu kurumuna ya da herhangi bir kişiye ait olması arasında fark bulunmamaktadır.

Zimmet Suçunun Şartları Nelerdir?

• Zimmet suçu, kamu görevlisi tarafından kasten işlenmelidir.
• Zimmet suçu, kamu görevlisine işi gereği teslim edilmiş mal üzerinde işlenmelidir.
• Kamu görevlisi, kendisine teslim edilen malı kendisinin veya başkasının zimmetine geçirmelidir.

Zimmet Suçunun Nitelikli Halleri Nelerdir?

Suçun, zimmetin açığa çıkmamasını sağlamaya yönelik hileli davranışlarla işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır. Cezanın artırılabilmesi için failin hileli davranışlar sergilemesi gerekiyor. Hileli davranışları sınırlandırmak mümkün olmadığından her somut olay ayrıca detaylıca incelenir. Fakat bilinmeli ki herkesçe anlaşılan basit hileler suçun nitelikli halinin oluşması için  yeterli değildir.  Yargıtaya göre nitelikli zimmetin ortaya çıkabilmesi için hileli davranışın basit bir denetim ve araştırmayla açığa çıkarılamayacak boyutta olması gerekmektedir. Yine Yargıtay, “nitelikli zimmet suçundaki hileli davranışların, fiilin ortaya çıkmamasını sağlamaya yönelik olmasının yanında bu sonucu gerçekleştirmeye elverişli olacak nitelikte yoğun ve aldatıcı olması gerekir.” görüşünü benimsemiştir.

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun zimmet suçunda hileye ilişkin açıklaması;

Uygulamadaki yerleşmiş kabule göre hile; “Hile nitelikli yalandır. Yalan belli oranda ağır, yoğun ve ustaca olmalı, sergileniş açısından mağdurun denetleme olanağını ortadan kaldırmalıdır. Kullanılan hile ile mağdur yanılgıya düşürülmeli ve yanıltma sonucu kandırıcı davranışlarla yalanlara inanan mağdur tarafından sanık veya başkasına haksız çıkar sağlanmalıdır… hileli davranışın aldatacak nitelikte olması gerekir. Basit bir yalan hileli hareket olarak kabul edilemez” şeklindedir.

Daha Az Cezayı Gerektiren Nitelikli Hal

Kullanma Zimmeti:

TCK m. 247/3 “Zimmet suçunun, malın geçici bir süre kullanıldıktan sonra iade edilmek üzere işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranına kadar indirilebilir.” şeklinde düzenlenmiştir. Failin kastı; suç konusu malı geçici bir süre malik gibi tasarrufta bulunmak suretiyle kullandıktan sonra iade etmesi ise, eylem kullanma zimmeti olarak kabul edilir.

Malın Değerinin Azlığı:

TCK’nın “daha az cezayı gerektiren hal” başlıklı 249. maddesi “Zimmet suçunun konusunu oluşturan malın değerinin azlığı nedeniyle, verilecek ceza üçte birden yarıya kadar indirilir.” şeklinde düzenlenmiştir. Suçun konusunu oluşturan malın değerinin az olması durumunda da zimmet suçu oluşur. Ancak bu durumda verilecek cezada belli bir oranda indirim öngörülmüştür. Hakimim indirim uygulama konusunda takdir hakkı yoktur. Suçun konusunu oluşturan malın değerinin azlığı belirlenirken esas alınacak olan değer, suçun işlendiği andaki değeridir.

Zimmet Suçunun Cezası

Zimmet suçunda korunan hukuki değer, toplumun kamu çalışanlarına karşı duymuş olduğu güvendir. Bir kamu çalışanının zimmet suçunu işlemesi, toplumun devletin işleyişine olan güvenini sarsar ve devlet düzenine olan inançlarını yaralar. Bu nedenle zimmet suçunun cezalandırılması hukukumuz bakımından önemlidir. Bu suçun temel şeklinde beş seneden on iki seneye kadar hapis cezası vardır. Ancak bu suçun nitelikli biçimde işlenmesi durumunda yani zimmet suçunu işlediğini saklamaya yönelik olarak hileli davranışların sergilenmesi halince verilecek olan ceza yarı oranında yükseltilir.

 Zimmet Suçunda Şikâyet Süresi

Zimmet suçu, şikâyete bağlı suçlardan değildir. Bu sebeple suçun soruşturulması için herhangi bir şikâyet süresi yoktur. Zimmet suçunun mağduru kamu idaresi olduğu için suçun takibi savcılık tarafından re’sen de yapılır.

Görevli ve Yetkili Mahkeme

Zimmet suçuna ilişkin yargılamaya bakmakla görevli mahkeme suçun işlendiği yerde bulunan ağır ceza mahkemesidir. Örneğin, bu suçun Sivas İlinde işlenmesi halinde, davaya bakmakla görevli mahkeme Sivas Ağır Ceza Mahkemesi’dir.

Zimmet Suçu İle İlgili Yargıtay Kararları

Yargıtay 9. Ceza Dairesi Esas: 2020/6023 Karar: 2023/1762:

“Suç tarihinde Dicle Üniversitesi Veterinerlik Fakültesinde öğretim üyesi olan sanığın Diyarbakır İl Özel İdaresi ve Dicle Üniversitesi İşbirliğiyle yürütülen sorumlusu olduğu “Dicle Damızlık Süt Sığırcılığı Çiftçi Eğitim Okulu Projesi” kapsamında kendisine teslim edilen makineleri üniversite tarafından tahsis edilen arazi dışında ortağı olduğu şirkete kullandırdığı isnatları ve sanığın makinelerin atıl durumda kalması nedeniyle kamu yararı amacıyla proje kapsamında kullandığı yönündeki ikrar mahiyetindeki kabul beyanı karşısında eylemlerin sübutu halinde kullanma zimmeti suçunu oluşturabileceği,”

Yargıtay 7. Ceza Dairesi Esas: 2023/22430 Karar: 2023/11062:

“Sanığın … Bankası … Şubesinde servis yetkilisi olarak görev yaptığı 2010 ila 2015 yılları arasında mudiler … ve … hesaplarından imzalarını taklit etmek ve sanığın mudilerin aldatılması ya da yanıltılması suretiyle aldığı boş imzalı fişlere istinaden gerçekleştirilmek suretiyle toplamda 512.246,30 EURO ve 832.967,00 İsveç Kronunun işlem tarihlerindeki … Bankası efektif satış kuru karşılığı olan 1.620.192,69 TL tutarındaki parayı zimmetine geçirmesi şeklinde gerçekleşen olayda; sanığın üzerine atılı eylemin, banka mudileri … ve …’a fark ettirilmeden imzalattırılan tediye fişleri açısından zimmetin açığa çıkmamasını sağlamaya yönelik hileli davranış kapsamında kalacağı ve sanığın bu eylemlerinin nitelikli zimmet suçunu oluşturacağı kabul edilerek;”

Ceza davaları ne kadar sürer?

Ceza hukukunu ilgilendiren davalarında süre mahkemenin yoğunluğuna ve dosyanın kapsamına göre değişebilmektedir. Adalet Bakanlığı tarafından yargıda hedef süreler belirlenmiştir. Bu süreler davanın konusu ve niteliği uyarınca belirlenmiş olup İstinaf ve Yargıtay aşamaları bu süre içinde değerlendirilmez. Pratik uygulamalara göz atıldığında;

• Soruşturmanın tamamlanması
• Tanıkların dinlenilmesi
• Delillerin toplanmasında geçen süreçler davanın süresini etkilemektedir.

 Avukat vekalet ücreti ne kadardır?

Ceza avukatı vekalet ücreti, hakkınızda yürütülecek işlem ve dava üzerinden belirlenmektedir.  Bilindiği üzere her yıl  Türkiye Barolar Birliği tarafından hazırlanan “Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi” yasalaşarak yürürlüğe girer.  Ceza hukuku kapsamında görülen davalarda avukat vekalet ücreti, bu tarifede belirtilen ücretin altında bir tutar olarak belirlenemez, dolayısıyla her zaman sabit ve kesin değildir. Bununla birlikte Baro tarafından belirtilen asgari ücret tarifesinin üzerinde bir avukatlık ücreti belirlenmesi mümkün olabilir. (2023 Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi için tıklayınız.)

İlgili yazılarımız;

• Soruşturma aşamasındaki dosya takibi
• Ağır Ceza Davaları
  • Zimmet suçu
  • Görevi kötüyle kullanma suçu
  • Yağma suçu
  • Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçu
  • Uyuşturucu ticareti suçu
  • Uyuşturucu madde ticareti suçunun unsurları
  • Kasten öldürme suçu
  • Kasten öldürmenin ihmali davranışla işlenmesi suçu
  • Cinsel saldırı suçu
  • Çocuğun cinsel istismarı suçu
  • Reşit olmayanla cinsel ilişki suçu
  • Nitelikli dolandırıcılık suçu
  • Parada sahtecilik suçu
  • Rüşvet suçu
  • İşkence suçu
  • Hileli iflas suçu
  • İrtikap suçu
• Asliye Ceza Davaları
  • İftira suçu
  • Konut dokunulmazlığının ihlali suçu
  • Kişisel verilerin kaydedilmesi suçu
  • Organ ve doku ticareti suçu
  • Hakkı olmayan yere tecavüz suçu
  • Yalan tanıklık suçu
  • Suç üstlenme suçu
  • Eziyet suçu
  • Göçmen kaçakçılığı suçu
  • Dolandırıcılık suçu
  • Hakaret suçu
  • Taksirle öldürme suçu
  • Hırsızlık suçu
  • Kasten yaralama suçu
  • Tehdit Suçu
• Sulh Ceza Davaları
• Çocuk Ceza Davaları
• Vergi Ceza Davaları
• İnfaz hukuku işlemleri

Bizimle nasıl iletişime geçebilirsiniz?

Her türlü avukatlık ve hukuki danışmanlık hizmetleri hakkında bilgi almak için 0545 588 0258 numaralı telefondan numarası üzerinden tarafımıza ulaşabilir, her türlü sorunuz için irembikedemirhan@gmail.com adresine mail gönderebilirsiniz.

AV.İREM BİKE DEMİRHAN