Suç Üstlenme Suçu (TCK m.270)

Suç üstlenme suçu TCK sistematiğinde Adliyeye Karşı İşlenen Suçlar arasında düzenlenmiştir. Suç üstlenme suçunu düzenleyen TCK madde 270’e bakmak gerekirse;

“Yetkili makamlara, gerçeğe aykırı olarak, suçu işlediğini veya suça katıldığını bildiren kimseye iki yıla kadar hapis cezası verilir. Bu suçun üstsoy, altsoy, eş veya kardeşi cezadan kurtarmak amacıyla işlenmesi halinde; verilecek cezanın dörtte üçü indirilebileceği gibi tamamen de kaldırılabilir.”

Suç Üstlenme Suçu Nedir?

Suç üstlenme suçu, bir kişinin gerçekte işlemediği bir suçu üstlenmesi veya başkasının suçunu kabul etmesi durumunda ortaya çıkar. Bu tür bir davranış, genellikle polis veya savcılık soruşturması sırasında veya mahkeme salonunda gerçekleşebilir. Suçu işleyen kişi, gerçek suçluyla işbirliği yapabilir veya başkasının suçunu üzerine alarak kendisini korumaya çalışabilir.

Suç üstlenme suçu, adaletin işleyişini bozan ve suç işlenen kişilerin tespit edilmesini zorlaştıran bir davranıştır. Bu nedenle birçok hukuki sistemin ceza hukukunda suç üstlenme suçuyla ilgili yasalar bulunur ve bu suç ciddi sonuçlar doğurabilir. Suçu işleyen kişi, yanıltıcı ifadeler veya yalan tanıklık gibi eylemlerle suçlanabilir.

Suç Üstlenme Suçunun Özellikleri Nelerdir?

Suç üstlenme suçunda önemli olan konu işlenmiş bir suçun üstlenilmesidir. İşlenmemiş olan bir suçu işlemiş gibi asılsız bir ihbar veya şikayet etmesi halinde suç uydurma suçu oluşacaktır. Her iki suç arasındaki benzerlik bu fark ile ayrılmaktadır. Suç üstlenme suçunda işlenmiş bir suç var iken suç uydurma suçunda ortada işlenmiş bir suç bulunmamaktadır.

Suçun oluşması için gerçeğe aykırı beyanda bulunan kişinin suçu üstlenmesi değil, suça iştirak ettiğini bildirmesi de yeterlidir. Fail gerçeğe aykırı olarak suça iştirak ettiğini bildirir ise suç üstlenme suçunu işlemiş olacaktır.

Suçta kişinin ihbarı veya şikayetinin yetkili makamlara yapılması gerekmektedir. Yazılı veya sözlü olarak tutanağa geçirilebilir, herhangi bir şekil şartı bulunmamaktadır.

Kast ile işlenebilmektedir, suç bilerek ve isteyerek işlenebilmektedir. Taksirle suç üstlenme suçu işlenmemektedir.

Suç üstlenme suçu, özgü suç değildir. Bu nedenle suç herkes tarafından işlenebilmektedir.

Suç Üstlenme Suçunda Korunan Hukuki Değer

Suçu üstlenme suçu ile korunan hukuki yarar adli makamların hataya düşürülmeleri sonucu verilecek hatalı kararlar sonucu kaybedecekleri itibar olarak ifade edilmiştir. Bir diğer görüş ise suç ile korunan hukuki değeri adil yargılanma hakkı olarak ifade etmektedir.

Suçun Hukuka Aykırılık Unsuru

Suç üstelenme suçunun oluşabilmesi için, failin gerçeğe aykırı olarak yalan bir şekilde bir suçu üstlenmesi gereklidir. Bu nedenle meydana gelen suç gerçek ise failin bir hukuka uygunluk sebebi olarak ihbar hakkını kullandığı gerekçesi ile eylem suç teşkil etmeyecektir.

Suçun Maddi Unsurları

1.Suçun Konusu: Suçun hukuki konusu; ceza hukuku anlamında “suç” olmalıdır. Bahse konu suçun kasıtlı veya taksirli bir suç olmasının yada suçun teşebbüs aşamasında kaldığının belirtilmesinin önemi yoktur.

2.Fail: Suçun faili herkes olabilir. Kanun koyucu bu suç bakımından failde bir özellik aramamıştır. Ancak suçun faili hakkında bir soruşturma ya da kovuşturmasının bulunmaması gerekir. Suç üstlenme suçunun varlığı için failin kendi işlemediği, kendisine isnat edilmemi bir suçu üstlenmesi gerekir.

3.Mağdur: Suçun mağduru adil yargılanma hakkının sahibi kişi ya da kişilerdir. Adliye hukuksal değerin taşıyıcısı olması ile birlikte suçtan zarar gören sıfatını haizdir.

4.Eylem: Suç üstlenme, yetkili makamlara gerçeğe aykırı olarak suçu işlediğini veya suça katıldığını bildirmek hareketleri ile gerçekleşmektedir. Bu suç seçimlik hareketli bir suçtur. Sırf hareket suçu olarak da ifade edilmektedir. Suç üstlenme suçunda fail gerçeğe aykırı olarak suçu işlediğini ya da suça iştirak ettiğini beyan edecektir

Suçun Manevi Unsuru

Suçu üstlenme suçu kasten işlenebilen bir suçtur. Bu suçun taksirle işleyebilmek mümkün değildir. Failin suçu işleme amacı hakim tarafından sorgulanmaz, bu yönüyle suçta saik aranmamaktadır. Ancak suç üstlenme failin, üstsoy, altsoy, eş veya kardeşini cezadan kurtarmak amacıyla işlenmesi hali özel kast aramadığından ancak bu halin varlığı halinde saikten söz edilecektir.

Suç Üstlenme Suçunda Suçun Özel Görünüş Biçimleri

Teşebbüs: Suç, seçimlik hareketli, neticesi harekete bitişik olması nedeniyle hareket yapıldığı anda meydana geldiği için teşebbüse elverişli değildir. Suç yetkili makamlara bildirim ile gerçekleşir, teşebbüs aşamasında kalmaz.

İştirak: Suç iştirakte özellik göstermez. Özgü bir suç olmadığı için bu anlamda bunlara ilişkin kurallar da uygulanmaz, iştirake ilişkin genel düzenlemeler uygulanır. Bir başkasının suçunu üstlenen kişiyi azmettirip kendi işlediği suçu üstüne almasını sağlayan kişi de suç üstlenme suçunun azmettireni olarak hem üstlenilen suçtan hem de suç üstlenme suçundan yargılanıp, cezalandırılması gerekir.

İçtima: Suçun seçimlik hareketli bir suç olması nedeniyle, kanunda yer alan hareketlerin birini ya da hepsini gerçekleştirmiş olması fark etmeyerek, tek bir suç meydana geldiği için buna göre değerlendirme yapılacaktır.  Suçların içtimaı bakımından özellik arz eden bir hal bulunmadığından uygulanabilen kurallar bu suç bakımından geçerlidir.

Az Ceza Verilmesini Gerektiren Haller

Suç üstlenme suçu kanun maddesinde sayılan akrabalar tarafından işlendiği takdirde daha az ceza verilmesini veya hiç ceza verilmemesi sonucunu doğurabilmektedir. Suçun üstsoy, altsoy, eş veya kardeşi cezadan kurtarmak amacıyla işlenmesi halinde; verilecek cezanın dörtte üçü indirilebileceği gibi tamamen de kaldırılabilir.

Suçu Üstlenme Suçu Şikayete Tabi Midir?

Şikayete tabi olan suçlar kanunda özellikle belirtilmiştir. Şikayete tabi olan suçlarda soruşturma şikayet üzerine savcılık tarafından başlatılacaktır. Ancak suç üstlenme suçu şikayete tabi suçlardan değildir. Soruşturma re’sen (kendiliğinden) başlatılacaktır. Şikayetin geri çekilmesi, yargılama aşamasına herhangi bir etkisi olmayacaktır.

Suçta Zamanaşımı

Suç üstlenme suçunda zamanaşımı süresi 8 yıldır. Bu süre geçtikten sonra soruşturma yapılmaz ve suç dosyası tamamen kapanır.

Suçta Uzlaşma

Uzlaştırma kurumu CMK m. 253’de düzenlenmiştir. Uzlaşma; suçun mağdurunun suç şüphelisiyle anlaşması sonucunda ceza yargılamasının sona ermesidir. Uzlaşma şikayetten vazgeçme değildir. Suç üstlenme suçu uzlaşma hükümlerine tabi değildir. Uzlaştırmaya tabi olan suçlar soruşturma aşamasında savcı tarafından, kovuşturma aşamasında mahkeme tarafından uzlaştırma bürosuna gönderilir. Ancak suç üstlenme suçunda tarafların uzlaşıp uzlaşmadığına bakılmaksızın soruşturma ve kovuşturma aşamasına geçilmektedir.

Suçta Görevli Ve Yetkili Mahkeme

Suç üstlenme suçunda görevli ve yetkili mahkeme; suçun işlendiği yer asliye ceza mahkemesidir.

İlgili Yargıtay Kararları

Yargıtay 8.Ceza Dairesi Esas: 2023/1568 Karar:2023/658:

“Sanık … hakkında suç üstlenme suçundan kurulan hüküm yönünden yapılan inceleme;

Tüm dosya kapsamına göre sanık …’ ın ehliyetsiz olarak kendi kullanımında olan 46 NE… plakalı araçla seyir halindeyken direksiyon hakimiyetini kaybedip maddi hasarlı trafik kazasına sebebiyet verdiği olayda, dayısı olan sanık …’ u telefonla arayarak kazadan bahsedip aracı kullanan kişi olarak …’ un beyanda bulunmasını istemesi üzerine, ehliyeti bulunması nedeniyle sanık …’ un emniyete giderek aracı kendisinin kullandığını beyan etmesi şeklindeki eyleminde üstlendiği fiilin kendisi yönünden suç oluşturmaması hususu dikkate alındığında sanığın eyleminin 5237 sayılı Kanun’ un 283 üncü maddesinde düzenlenen suçluyu kayırma suçunu oluşturduğu gözetilmeden suç üstlenme suçundan yazılı şekilde hüküm kurulması hukuka aykırı bulunmuştur.”

Yargıtay8. Ceza Dairesi’nin 10.06.2019 tarih ve 2017/8613 Esas 2019/8034 Karar:         

“Somut olayda; sanık …’nun yönetimindeki araç ile seyir halindeyken maddi hasarlı trafik kazası yaptığı, başka suçlardan aranması nedeniyle sanık …’dan suçu üstlenmesini istediği ve olay yerinden ayrıldığı, sanık …’ın olay yerine gelerek olaya el koyan kolluk görevlilerine aracı kendisinin kullandığını söylediği, görevlilerin şüphelenerek ısrarlı sorular sorması üzerine ise sonradan gerçeği söyleyerek aracın … tarafından kullanıldığına ilişkin beyanda bulunduğu, sanık …’ın bu beyanı üzerine sanık … hakkında trafik güvenliğinin kasten tehlikeye sokulması ve taksirle yaralama suçlarından ek kovuşturmaya yer olmadığına karar verildiği anlaşılmakla; üstlenecek bir suçun söz konusu olmaması nedeniyle suç üstlenme suçunun unsurlarının oluşmayacağı cihetle sanıkların atılı suçtan beraatlerine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde mahkumiyetlerine karar verilmesi,

Yasaya aykırı, sanık … müdafii ile sanık …’nun temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan hükümlerin bu sebepten dolayı 5320 sayılı Yasanın 8/1. maddesi uyarınca uygulanması gereken 1412 sayılı CMUK.nın 321. maddesi gereğince BOZULMASINA,  oybirliğiyle karar verildi.”

Ceza davaları ne kadar sürer?

Ceza hukukunu ilgilendiren davalarında süre mahkemenin yoğunluğuna ve dosyanın kapsamına göre değişebilmektedir. Adalet Bakanlığı tarafından yargıda hedef süreler belirlenmiştir. Bu süreler davanın konusu ve niteliği uyarınca belirlenmiş olup İstinaf ve Yargıtay aşamaları bu süre içinde değerlendirilmez. Pratik uygulamalara göz atıldığında;

• Soruşturmanın tamamlanması
• Tanıkların dinlenilmesi
• Delillerin toplanmasında geçen süreçler davanın süresini etkilemektedir.

Avukat vekalet ücreti ne kadardır?

Ceza avukatı vekalet ücreti, hakkınızda yürütülecek işlem ve dava üzerinden belirlenmektedir.  Bilindiği üzere her yıl  Türkiye Barolar Birliği tarafından hazırlanan “Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi” yasalaşarak yürürlüğe girer.  Ceza hukuku kapsamında görülen davalarda avukat vekalet ücreti, bu tarifede belirtilen ücretin altında bir tutar olarak belirlenemez, dolayısıyla  her zaman sabit ve kesin değildir. Bununla birlikte Baro tarafından belirtilen asgari ücret tarifesinin üzerinde bir avukatlık ücreti belirlenmesi mümkün olabilir.(2023 Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi için tıklayınız.)

İlgili yazılarımız;

• Soruşturma aşamasındaki dosya takibi
• Asliye Ceza Davaları
  • Suç üstlenme suçu
  • Taksirle yaralama suçu
  • Müstehcenlik suçu
  • Konut dokunulmazlığının ihlali suçu
  • Kişisel verilerin kaydedilmesi suçu
  • Organ ve doku ticareti suçu
  • Hakkı olmayan yere tecavüz suçu
  • Reşit olmayanla cinsel ilişki suçu
  • Taksirle öldürme suçu
  • Tehdit Suçu
  • Yalan tanıklık suçu
  • Eziyet suçu
  • Göçmen kaçakçılığı suçu
  • İftira suçu
  • Dolandırıcılık suçu
  • Hakaret suçu
  • Hırsızlık suçu
  • Kasten yaralama suçu
• Ağır Ceza Davaları
  • Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçu
  • Görevi kötüyle kullanma suçu
  • Cinsel saldırı suçu
  • Görevi kötüyle kullanma suçu
  • Zimmet suçu
  • Yağma suçu
  • Uyuşturucu veya uyarıcı madde ticareti suçu
  • Uyuşturucu madde ticareti suçunun unsurları
  • Nitelikli dolandırıcılık suçu
• Sulh Ceza Davaları
• Çocuk Ceza Davaları
• Vergi Ceza Davaları
• İnfaz hukuku işlemleri

Bizimle nasıl iletişime geçebilirsiniz?

Her türlü avukatlık ve hukuki danışmanlık hizmetleri hakkında bilgi almak için 0545 588 0258 numaralı telefondan numarası üzerinden tarafımıza ulaşabilir, her türlü sorunuz için irembikedemirhan@gmail.com adresine mail gönderebilirsiniz. Ücretli danışmanlık veya avukatlık hizmeti almak için tarafımız ile iletişime geçebilirsiniz. (Avukatlık Kanunu uyarınca ücretsiz danışmanlık ve bilgi verme hizmetimiz bulunmamaktadır.)

AV.İREM BİKE DEMİRHAN