İş Kazası Tazminat Davası
İş kazası tazminat davası; bir işverenin işyerinde çalışan işçinin iş ilişkisi nedeniyle yaralanması veya ölümü halinde, kendisine veya yakınlarına sorumlu işveren tarafından tazminat ödenmesi istemiyle açılan bir maddi ve manevi tazminat davası türüdür.
İçindekiler
- 1 İş Kazası Tazminat Davası Nedir?
- 2 İş Kazası Sayılan Haller Nelerdir?
- 3 İş Kazası Geçiren İşçinin Hakları Nelerdir?
- 4 İş Kazası Tazminat Davası İle İstenebilecek Tazminatlar
- 5 İş Kazası Nedeniyle Tazminat
- 6 İş Kazası Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
- 7 İş Kazası Tazminat Davasında Yetkili Mahkeme
- 8 İş Kazası Tazminat Davası: Örnek Yargıtay Kararları
- 9 İş kazası tazminat davası ne kadar sürer?
- 10 Avukatı vekalet ücreti ne kadardır?
İş Kazası Tazminat Davası Nedir?
Bir işveren, işyerinde çalıştırdığı işçilerin kapsamlı olarak sağlıklarını ve güvenliklerini temin etmek durumundadır. İş kazası, işyerinde veya işin yürütümü sırasında gerçekleşen, işçinin ölümüne veya beden bütünlüğünün ihlaline yol açan olaydır. İşçinin ölümü veya yaralanması ile sonuçlanan iş kazası nedeniyle işverenlerin tazminat sorumluluğu gündeme gelir. Nitekim böyle bir halde iş kazasının ölüm olayı ile sonuçlanmasında iş sağlığı ve güvenliği hususunda gerekli tedbirleri almayan işveren birinci derece sorumlu olmaktadır. Ölüm veya yaralanma durumlarında iş kazası tazminatı talep edilebilecektir.
İş Kazası Sayılan Haller Nelerdir?
5510 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun 13. Maddesine göre iş kazası sayılan ve iş kazası tazminat davası açılabilecek haller şunlardır:
- İşçinin işverene ait işyerinde bulunduğu sırada uğradığı her türlü bedensel veya ruhsal zararlar iş kazası sayılır. İşçinin ne şekilde yaralandığı veya öldüğünün önemi yoktur. İşçinin maruz kaldığı olay işyerinde gerçekleşmişse, iş kazası olarak kabul edilir ve tazminat davasına konu edilebilir.
- Bir işverene bağlı olarak çalışan işçinin görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda işçinin maruz kaldığı fiiller iş kazası olup tazminat davasına konu olabilir.
- İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle işçi kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle gerçekleşen her türlü olay iş kazası olarak tazminat davasına konu olabilir.
- Emziren kadın işçinin, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda maruz kaldığı kazalar iş kazasıdır.
- İşçinin, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında meydana gelen her türlü kaza iş kazasıdır. Uygulamada, bu tarz kazalara trafik iş kazası denilmektedir
İş Kazası Geçiren İşçinin Hakları Nelerdir?
İşçi öncelikle geçici iş göremezlik gelirinden faydalandırılır. İş göremezlik oranının %10’dan fazla olması halinde işçiye sürekli iş göremezlik maaşı bağlanır. Malulen emekli olabilmek için ise şu şartlar gerekmektedir.
- İş göremezlik oranınız % 40’dan fazla ise: 20 yıl sigortalılık süresi ve 4400 gün prim
- İş göremezlik oranınız % 60’dan fazla ise: 18 yıl sigortalılık süresi ve 4000 gün prim
- İş göremezlik oranınız % 80’den fazla ise: 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 gün prim yatırmış olmanız gerekir.
İş Kazası Tazminat Davası İle İstenebilecek Tazminatlar
İş kazası tazminat davasının dayanağını oluşturan 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanununun 417. Maddesi son fıkrasında iş kazasından doğan “zararların tazmini, sözleşmeye aykırılıktan doğan sorumluluk hükümlerine tabidir.” Denilmiştir. Aynı Kanunun 53, 54, 55 ve 56. Maddelerine göre Ölüm ve bedensel zarar hallerinde istenebilecek tazminatlar:
- İş kazası Nedeniyle Manevi Tazminat
- Ölüm Halinde Cenaze Giderlerin Tanzimi için Maddi Tazminat
- Ölenin desteğinden yoksun kalan kişilerin bu sebeple uğradıkları kayıpların Tanzimi için Maddi Tazminat
- Geçici İş Göremezlik Nedeniyle Maddi Tazminat
- Sürekli İş Göremezlik Nedeniyle Maddi Tazminat
- Tedavi Giderleri Nedeniyle Maddi Tazminat
- Kazanç Kaybı Nedeniyle Maddi Tazminat
- Ekonomik Geleceğin Sarsılması Nedeniyle Maddi Tazminat
İş Kazası Nedeniyle Tazminat
İş kazası tazminat davası nedeniyle yaşanan olayın sonuçlarına göre işçinin kendisince veya destek oldukları kişilerce maddi ve manevi tazminat talep edilebilecektir.
Manevi Tazminat
Ağır bedensel zarar veya ölüm hâlinde, zarar görenin veya ölenin yakınlarına manevi tazminat olarak uygun bir miktar paranın ödenmesine karar verilebilir. Kanunda, manevi tazminat miktarının teknik olarak hesaplanmasını sağlayan bir metot yoktur. Manevi tazminat miktarı, bazı kriterler değerlendirilerek somutlaştırılır. Manevi tazminat miktarını belirleyen kriterler şunlardır
- Somut durumun özellikleri,
- Tarafların mali durumları,
- Tarafların olaydaki kusurlarının ağırlığı (kusur oranları),
- Meydana gelen manevi zararın büyüklüğü
- Olay tarihi itibariyle paranın satın alma gücü.
✓Manevi tazminat olarak belirlenecek miktar, tazminat sorumlusunu fakirleştirmemeli, tazminat alacaklısını da zenginleştirmemelidir.
Yaralanma Halinde Maddi Tazminat
- Geçici iş göremezlik nedeniyle oluşan kayıplar; kişinin olay nedeniyle kalıcı bir sakatlığı olmadığı halde geçici bir şekilde, iyileşinceye kadar “çalışamadığı süre” nedeniyle uğradığı maddi zarardır.
- Sürekli işgöremezlik nedeniyle oluşan kayıplar; kalıcı sakatlık nedeniyle çalışma gücü ve kazanç kayıplarıdır. Kalıcı sakatlık veya sürekli işgöremezlik, kişinin beden gücünde bir azalmayı ifade eder. Kişinin maluliyet oranı doktor raporuyla belirlenir ve maddi tazminat tespit edilen oran üzerinden hesaplanır.
Destekten Yoksun Kalma Tazminatı
İş kazası eğer işçinin ölümü ile sonuçlanırsa ölen işçinin ailesinin, eşinin ve çocukların yani yakınlarının destekten yoksun kalmaları nedeniyle bu kişiler işverenden tazminat talebinde bulunabileceklerdir.
İş Kazası Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
İş kazası davasında maddi tazminat hesabı, uzman bilirkişiler aracılığıyla yapılmaktadır. Maddi tazminatın hesaplanmasında, kaza geçiren işçinin yaşı, almakta olduğu ücret, muhtemel yaşam süresi, maluliyet oranı, tarafların iş kazasına ilişkin kusur durumu gibi birden çok kriter dikkate alınır. Dolasıyla iş kazası tazminat hesaplamaları her bir kişi için ayrı olup sonucunda farklı miktarlarda maddi tazminat belirlenmektedir.
Sigortasız İşçi Tazminat Alabilir Mi?
Sigortasız çalışmalarını belgeyle kanıtlayanlar hizmetlerinin tespiti ile hem geriye dönük sigortaya kavuşuyor hem kıdemini alabiliyor. Tazminat talep edebilmek için önemli olan iş kazasının varlığıdır.
Stajyer İş Kazası Geçirirse Tazminat Alabilir Mi?
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nda çırak ve stajyerlerin de kanun kapsamında oldukları açıkça ifade edilmiştir. Dolayısıyla kaza durumunda tazminata hak kazanacaklardır.
İşçi Alması Gereken Tedbiri Almamışsa Tazminat Alabilir mi
İş ve iş güvenliği önlemleri işveren tarafından alınması gerekli önlemlerdir, bunun sorumluluğu işçiye yüklenemez. Dolayısıyla işçi bu durumda dahi tazminat alabilir.
İş Kazaları Bildirim Süresi
İş kazaları meydana geldiği tarihten itibaren 3 iş günü içerisinde bildirilmelidir. 3 günlük sürenin hesaplanması kazanın gerçekleştiği günün ertesi günü itibarıyla başlar.
İş Kazalarında Zamanaşımı
İş kazası nedeniyle açılacak maddi ve manevi tazminat davalarında zamanaşımı genel hükümlere göre belirlenmektedir. Buna göre; iş kazası sebebi ile açılacak maddi ve manevi tazminat davaları, iş kazasının gerçekleştiği günden itibaren 2 yıl ve herhalde 10 yıl geçmekle zamanaşımına uğrar.
İş Kazası Tazminat Davasında Yetkili Mahkeme
- İş kazalarında genel yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir. Davalı birden fazla ise bunlardan birinin yerleşim yeri mahkemesi de yetkilidir.
- İş kazasının veya zararın meydana geldiği yerin iş mahkemesi de iş kazalarından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat davalarına bakmaya yetkilidir.
- İş kazası nedeniyle maluliyete uğrayan işçinin veya ölüm gerçekleşmişse ölen işçinin davacı yakınlarının yerleşim yeri iş mahkemesi de yetkilidir.
İş Kazası Tazminat Davası: Örnek Yargıtay Kararları
Tazminat Davasından Önce İş Kazasının Tespiti Davası Açılmalıdır
Yargıtay 21.Hukuk Dairesi, Esas:2014/2098 Karar:2015/5902
“Somut olayda; iş kazası olduğu iddia olunan 20.04.2006 tarihli olayın Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmediği anlaşılmaktadır. Kurumca sigortalının maluliyet oranının tespiti ve giderek kendisine iş kazası sigorta kolundan gelir bağlanabilmesi için öncelikle zararlandırıcı olayın iş kazası niteliğince olup olmadığının tespiti ön sorundur. İş kazasının tespiti ile ilgili ihtilaf Sosyal Güvenlik Kurumunun hak alanının doğrudan ilgilendirmekte olup tazminat davasında kurum taraf değildir. Bu açıklamadan olarak belirtilen husustaki eksiklik giderilmeden Mahkemece neticeye varılması doğru olmamıştır.
Bunun yanında yargılama konusu trafik kazasında tüm kusur kendisinde bulunan dava dışı sürücü Metin G. Davalı şirket çalışanı(istihdamı) olup yine kazaya konu aracın da davalı işverene ait bulunmasına göre davalı şirketin gerek istihdam eden olarak gerekse araç işleten olarak anılan kazada kusursuz sorumluluğunun bulunacağının mahkemece karar yerinde gözetilmemesi de ayrıca hatalı olmuştur.
Yapılacak iş; öncelikle davacıya 20.04.2006 tarihli iş kazası iddiasını Sosyal Güvenlik Kurumuna ihbar etmesi için önel vermek, olayın Kurumca iş kazası olarak kabul edilmemesi halinde bu kez Sosyal Güvenlik Kurumunun ve hak alanını etkileyeceğinden işverenin hasım gösterildiği “iş kazasının ve maluliyet oranının tespiti” davası açması için davacıya önel vererek açılacak olan bu tespit davasının neticesini beklemek, olayın Kurumca iş kazası olduğunun kabul edilmesi halinde ise bu kez davacının anılan kaza nedeniyle oluşan maluliyet oranının tespiti için Kuruma müracaat etmesini sağlamak ve buradan çıkacak sonuca göre davalı şirketin gerek istihdam eden gerekse araç işleten olarak kusursuz sorumluluğunun bulunduğunu da gözeterek tüm delileri bir arada değerlendirip neticesine göre karar vermekten ibarettir.”
İş Kazası Nedeniyle Maddi ve Manevi Tazminat Davası ve Maluliyetin Artması
Yargıtay 21. Hukuk Dairesi, Esas:2016/11916 Karar:2017/952
“Davacı, iş kazası sonucu maluliyetinden doğan maddi ve manevi tazminatın ödetilmesine karar verilmesini istemiştir. Dosya kapsamındaki kayıt ve belgelerden; iş kazasının 28.08.2012 tarihinde meydana geldiği, davacı sigortalının ilk tespit edilen maluliyet oranının %0 olduğu, Zonguldak 3. İş Mahkemesine ait 2013/572 Esas sayılı ve Zonguldak 2. İş Mahkemesine ait 2014/441 Esas sayılı dava dosyalarında 28.08.2012 tarihli iş kazasına bağlı %0 maluliyete ilişkin maddi ve manevi tazminat taleplerinde bulunulduğu, her iki dosyada da mahkemelerce hüküm altına alınan maddi ve manevi tazminatların davalıdan tahsiline karar verildiği ve anılan kararların miktar itibariyle kesin nitelikte oldukları, kurumun 26.08.2015 tarihli kararında davacının maluliyetinin artma kaydıyla %3,30 olarak tespit edildiği anlaşılmaktadır.
Dava şartları, mahkemenin davanın esası hakkında yargılamada bulunabilmesi için gerekli olan şartlardır. Kesin hüküm bulunmaması da bir dava şartıdır. Dava konusu uyuşmazlık hakkında kesin hüküm bulunuyorsa, aynı konuda, aynı taraflar arasında ve aynı dava sebebine dayanılarak yeni bir dava açılamaz. Açılırsa, kesin hükümden dolayı reddedilir. Somut olayda, Zonguldak 3. İş Mahkemesine ait 2013/572 Esas sayılı ve Zonguldak 2. İş Mahkemesine ait 2014/441 Esas sayılı sayılı dava dosyalarında davacının maluliyet oranı tartışılarak kesinleşmiştir, maluliyet oranında artma kabul edilemez. Bu nedenle fark maluliyet nedeniyle açılan eldeki davanın kesin hüküm nedeniyle reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde kabulüne karar verilmesi doğru olmamıştır.”
İş kazası tazminat davası ne kadar sürer?
Adalet Bakanlığı tarafından yargıda hedef süreler belirlenmiştir. Bu süreler davanın konusu ve niteliği uyarınca belirlenmiş olup İstinaf ve Yargıtay aşamaları bu süre içinde değerlendirilmez. Pratik uygulamalara göz atıldığında;
- Dilekçelerin tam ve eksiksiz olması
- Tebligat süreleri
- Keşif yapılması ve bilirkişi incelemesi
- Varsa tanıkların dinlenmesi gibi süreçler dava içeriğine göre değişiklik gösterir.
Genel ortalamalara bakıldığı zaman tazminat davalarının ortalama olarak 12 ila 24 ay arasında sonuçlandığı söylenebilir. İlk derece mahkeme kararının ardından başlayan İstinaf ve Yargıtay aşamaları hesap edildiğinde bir davanın 3-4 yıla kadar uzaması mümkündür.
Ancak bir davanın en kısa süre içerisinde sonuçlanması doyanın yakından takip edilmesi ile birebir ilgilidir. İyi bir dosya takibi davanın gereksiz uzamasını engellemektedir.
Avukatı vekalet ücreti ne kadardır?
Avukat vekalet ücreti, hakkınızda yürütülecek işlem ve dava üzerinden belirlenmektedir. Bilindiği üzere her yıl Türkiye Barolar Birliği tarafından hazırlanan “Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi” yasalaşarak yürürlüğe girer. Türk hukuku kapsamında görülen davalarda avukat vekalet ücreti, bu tarifede belirtilen ücretin altında bir tutar olarak belirlenemez, dolayısıyla her zaman sabit ve kesin değildir. Bununla birlikte Baro tarafından belirtilen asgari ücret tarifesinin üzerinde bir avukatlık ücreti belirlenmesi mümkün olabilir. (2023 Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi için tıklayınız.)
İlgili yazılarımız;
- İş kazası tazminat davası
- Kıdem tazminatı
- İhbar tazminatı
- İş Hukuku
- Maddi tazminat davası
- Manevi tazminat davası
- Boşanma sebebiyle tazminat davası
- Trafik kazası nedeniyle tazminat davası
- İş kazası nedeniyle tazminat davası
- Kıdem, ihbar tazminatı davaları
- Malpraktis nedeniyle tazminat davası
- İhbar tazminatı nedir?
- Kıdem tazminat nedir?
- İş akdinin haklı nedenle feshi
- İşe iade davası
- Sözleşmeye aykırılık nedeniyle tazminat davası
- Sözleşmenin haksız feshi nedeniyle tazminat davası
- Haksız fiil nedeniyle tazminat davası
- Sigorta Sözleşmesinden Doğan Tarafların Borç ve Yükümlülükleri
- Hukuk davaları
Bizimle nasıl iletişime geçebilirsiniz?
Her türlü avukatlık ve hukuki danışmanlık hizmetleri hakkında bilgi almak için 0545 588 0258 numaralı telefondan numarası üzerinden tarafımıza ulaşabilir, her türlü sorunuz için irembikedemirhan@gmail.com adresine mail gönderebilirsiniz.
AV.İREM BİKE DEMİRHAN