Hukuk Davaları

Hukuk davaları özel hukuk kapsamında kalan ve Hukuk Muhakemeleri Kanunu olan usul kanuna tabi olarak açılan davalardır.

Dava Nedir?

Dava hukuki himaye talebinin mahkemeler aracılığıyla ileri sürülmesidir. Dava hakkı, davaya konu talep hakkından bağımsız olarak tarafa tanınmış olan ve devlete karşı yönetilen bir haktır.

Davanın Tarafları

Hukuk davalarında “davacı” ve “davalı” olmak üzere iki taraf yer almaktadır. Davacı, mahkeme önünde davayı açan kişiye denir. Davalı ise hakkına dava açılan kişidir. Davada tarafların belirlenmesi büyük önem arz etmektedir. Davanın tarafının yanlış belirlenmesi hukuki himaye talebinin sonuçsuz kalmasına yol açar. Bir davada davacı ile davalı aynı kişi olamaz.  Davanın davacı veya davalı tarafında yer alacak olan bir kişi olabileceği gibi birden fazla kişide olabilir. Bir davada kimlerin taraf olacağının belirlenmesi taraf ehliyeti ile belirlenir.

Davada Taraf Ehliyeti

Hukuk davalarında taraf olma ehliyeti Hukuk mahkemeleri kanununda açıkça düzenlenmiştir. Medeni haklardan yararlanma ehliyeti Medeni Kanuna göre belirlenir. Her gerçek ve tüzel kişi medeni haklardan yararlanma ehliyetine sahip olmakla davada taraf taraf olma ehliyetine sahiptir.

Gerçek Kişilerin Taraf Ehliyeti

Her gerçek kişinin hukuk davalarında taraf ehliyeti mevcut olup çocuğun sağ olarak bütünüyle doğduğu andan itibaren başlar.  Bu hak ölümle son bulduğundan ölmüş kişinin davada taraf olma ehliyeti bulunmamaktadır.

Dava Şartlarının Türleri

Hukuk davlarında dava şartları mahkemeye, taraflara ve dava konusuna ilişkin olmak üzere üç ayrı başlık altında incelenebilir.

Mahkemeye İlişkin Dava Şartları

Mahkemenin açılan dava yönünden yargılama hakkı sadece Türkiye Cumhuriyeti sınırı ile sınırlıdır. Mahkemeye ilişkin dava şartları şu şekilde sayılmaktadır:

• Davalı bakımından yargı hakkına sahip olunması;
• Yargı yolunun doğru seçilmiş olması,
• Mahkemenin görevli olması,
• Mahkemenin yetkili olması.

Taraflara İlişkin Dava Şartları

Hukuk davalarında taraflara ilişkin dava şartları şunlardır:

• Taraf ehliyetinin bulunması,
• Dava ehliyetinin bulunması
• Dava takip yetkisinin bulunması,
• Taraf teşkili Yargıtay tarafından bir dava şartı olarak kabul edilmektedir.

Dava Konusuna İlişkin Dava Şartı

Dava konusuna ilişkin dava şartları ise: “kesin hüküm bulunmaması ve hukuki yarar (menfaat) bulunması” olarak sıralanmaktadır. Tarafların dava açmada hukuki yararlarının bulunması da dava şartlarındandır.

Dava Türleri

Hukuk davaları kapsamında bazı dava türleri bulunmaktadır.

Eda Davaları

Karşı tarafın bir şeyi vermeye veya yapmaya yahut yapmamaya mahkum edilmesini konu alan dava türüdür. Hem şahsi haklar hem de ayni haklar eda davasının konusunu oluşturabilir.  Dava konusu ilişki tespit edilirse mahkeme inceleme sonucunda iddia edildiği gibi hakkın veya hukuki ilişkinin var olduğuna hükmederse karşı tarafı bir edaya mahkum eder.

Tespit Davaları

Bir hakkın veya hukuki ilişkinin varlığının veya yokluğunun belirlenmesini konu alan dava türüdür. Tespit davası açan tarafın, kanunlarda belirtilen istisnai durumlar dışında, bu davayı açmakta hukuken korunmaya değer güncel lbir yararı bulunmalıdır.  Bir hakkın veya hukuki ilişkinin mevcut olduğunun tespit edilmesi için açılan davalara olumlu tespit davası, bir hakkın veya hukuki bir ilişkinin mevcut olmadığının tespiti için açılan davalara olumsuz tespit davası denmektedir.

İnşai Davalar

İnşaî dava, yeni bir hukukî durumun yaratılmasını, mevcut bir hukukî durumun içeriğinin değiştirilmesini ya da onun tümüyle ortadan kaldırılmasını hedefleyen bir dava çeşididir.

Topluluk Davası

Dernekler ve diğer tüzel kişiler, statüleri çerçevesinde, üyelerinin veya mensuplarının yahut temsil ettikleri kesimin menfaatlerini korumak için, kendi adlarına, ilgililerin haklarının tespiti veya hukuka aykırı durumun giderilmesi yahut ilgilileri gelecekteki haklarının ihlal edilmesinin önüne geçilmesi için dava açabilir.

Kısmi Dava

Talep konusu alacak niteliği itibariyle bölünebilir olduğu durumlarda alacağın bir kısmı için açılan davalara kısmi dava denir. Kısmi davaya  konu olan bedel üzerinden yargılama yapılır ve bir karar verilir. Ancak davacı yargılama içerisinde davalının açık muvafakati ile kalan kısmı da davaya ekleyebileceği gibi ıslah da edebilir. Davaya konu olmayan bedel açısından zamanaşımı ve hak düşürücü süreler işlemeye devam eder.

Belirsiz Alacak Davası

Alacak miktarını tam olarak belirleyemeyen davacı, belirsiz alacak davası açma imkanına sahiptir. Belirsiz alacak davası, davacı için avantaj sağlarken usul ekonomisi ilkesine de hizmet eder.   Alacağın belirsiz olması halinde alacaklı, belirsiz alacak davası açabileceği gibi kısmi dava olarak da alacağın tahsilini talep edebilir. Dava dilekçesinde alacağın belirsiz olduğundan söz edilmiş olsa da, kısmi dava açıldığının ifade edilmesi halinde davanın türünün kısmi dava olarak kabulü gerekir Yargılama sırasında alacağın miktarı ve değeri tam ve kesin olarak ortaya çıktığı anda davacının ıslah yapmasına gerek kalmaksızın davacı talebini artırabilir.

Davaların Yığılması

Davacının, aynı davalıya karşı olan birbirinden bağımsız birden fazla talebini, aralarında bir derecelendirme ilişkisi yani aslilik ferilik ilişkisi kurmadan aynı dava dilekçesinde ileri sürmesine davaların yığılması denir. Davaya konu taleplerin hepsi kabul ya da reddedilebileceği gibi bir kısmı kabul edilip bir kısmı da reddedilebilir. Bu tür davanın açılmasıyla hem usul ekonomisi gözetilmekte hem de çelişkili kararların önüne geçilmesi sağlanmaktadır.

Davaya Vekalet

Hukuk davalarında vekalet, hukuk yoluna başvurmak isteyen kişilerin bir vekile yani avukata yetki vererek onun adına bu işleri yürütmesini sağlayacak iki taraflı bir sözleşmedir. Böylece vekalet veren ve vekil arasında müvekkil avukat ilişkisi doğmuş olur. Bu temsil yetkisini içeren belgeye vekaletname denir.

Vekaletname Nedir?

Vekaletname, bir kimsenin başka bir kimseyi belirli durumlarda kendi adına hareket edebilmesi için yazılı olarak yetkilendirdiğine ait yazılı bir belgedir. Vekaletname genel veya sınırlı yetkili olabilir. Borçlar kanununa göre vekaletname iki taraflı bir sözleşmedir. Vekalet bir sözleşmedir ki onunla vekil, sözleşme uyarınca kendisine yükletilen işin yerine getirilmesini borçlanır.

Vekaletname Nasıl Verilir?

Vekalet verilecek olan kişinin akli dengesinin yerinde olması ve 18 yaşından büyük olması gerekmektedir. Aksi durumlarda vekalet verilemez. Avukatın davayı müvekkil adına takip edebilmesi için vekaletname şarttır. Vekaletnameler genelde noter tarafından onaylanır.

Vekilin Sorumluluğu

Vekâlet sözleşmelerinde vekilin sorumluluğu, sözleşmeye uygun davranmak ve vekâlet verenin talimatlarına uymaktır. Ayrıca vekil üstlendiği iş ve hizmetleri, vekâlet verenin haklı menfaatlerini gözeterek, sadakat ve özenle bizzat yürütmekle yükümlüdür. Vekilin bizzat kendisinin yapması zorunlu olmayan, menfaat gerekmeyen durumlarda başkasını yetkilendirebilir.

Vekaletnamenin Sona Ermesi

Vekalet sözleşmesi sözleşme taraflarından birinin iradesiyle sona erebileceği gibi, taraflardan birinin ölümü, fiil ehliyetini kaybetmesi ya da iflas etmesi gibi durumlarda da sona erecektir. Vekaletin sona ermesi vekalet verenin menfaatlerini tehlikeye düşürüyorsa, vekalet veren veya mirasçısı ya da temsilcisi, işleri kendi başına görebilecek duruma gelinceye kadar, vekaleti ifaya devamla yükümlüdür.

Avukat vekalet ücreti ne kadardır?

Avukat vekalet ücreti, hakkınızda yürütülecek işlem ve dava üzerinden belirlenmektedir.  Bilindiği üzere her yıl Türkiye Barolar Birliği tarafından hazırlanan “Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi” yasalaşarak yürürlüğe girer. Hukuk davalarında avukat vekalet ücreti, bu tarifede belirtilen ücretin altında bir tutar olarak belirlenemez. Dolayısıyla avukat vekalet ücreti her zaman sabit ve kesin değildir. Bununla birlikte Baro tarafından belirtilen asgari ücret tarifesinin üzerinde bir avukatlık ücreti belirlenmesi mümkün olabilir.(2023 Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi için tıklayınız.)

İlgili yazılarımız;

• Hukuk davaları
• Ücret alacağı davası
• Kira bedelinin belirlenmesi
• İş Hukuku
• Tüketici hukuku
• Arabuluculuk Nedir?
• Şufa Hakkı (Önalım Hakkı)
• Mühalenin men-i (Elatmanın önlenmesi) davası
• Ortaklığın giderilmesi/İzale-i şuyu davası
• Önalım hakkı (şufa) davası
• Yönetim planı
• İstihkak davası
• Ecrimisil davası
• Kira sözleşmesi
• Kira bedelinin belirlenmesi,
• Boşanma Davası Nedir?
• Sigorta Sözleşmesinden Doğan Tarafların Borç ve Yükümlülükleri
• Gaiplik Kararı
• Tüketici davaları
• Tasarrufun iptali davası
• Muhdesatın aidiyetinin tespiti davası
• Tapu iptal ve tescil davaları
• Sınır ve yüzölçümü düzeltilmesi davası
• Tapu kayıt düzeltme davası
• Kira hukuku
• Kamulaştırma davaları
• Kira bedeli tespiti ve tahliye davaları
• Yabancıların mülk edinmesi
• Terekenin tespiti ve teslimi davası
• İmar Kanunu 18. Madde Uygulamaları
• İnançlı işlem davaları
• Haksız Rekabet

Bizimle nasıl iletişime geçebilirsiniz?

Her türlü avukatlık ve hukuki danışmanlık hizmetleri hakkında bilgi almak için 0545 588 0258 numarası üzerinden tarafımıza ulaşabilir, her türlü sorunuz için irembikedemirhan@gmail.com adresine mail gönderebilirsiniz.Ücretli danışmanlık veya avukatlık hizmeti almak için tarafımız ile iletişime geçebilirsiniz. (Avukatlık Kanunu uyarınca ücretsiz danışmanlık ve bilgi verme hizmetimiz bulunmamaktadır.)

AV.İREM BİKE DEMİRHAN