Hakimin Evlilik Birliğine Müdahalesi

Hakimin evlilik birliğine müdahalesi Türk Medeni Kanununda düzenlenmiştir. Evlilik birliğinden doğan yükümlülüklerin yerine getirilmemesi veya evlilik birliğine ilişkin önemli bir konuda uyuşmazlığa düşülmesi halinde, eşler ayrı ayrı veya birlikte hakimin müdahalesini isteyebilirler. Hakim, eşleri yükümlülükleri konusunda uyarı; onları uzlaştırmaya çalışır ve eşlerin ortak rızası ile uzman kişilerin yardımını isteyebilir. Hakim, gerektiği takdirde eşlerden birinin istemi üzerine kanunda öngörülen önlemleri alır. Madde evlilik birliğinden doğan yükümlülüklerin yerine getirilmesinden bahsettiğinden öncelikle bu yükümlülüklerin yerine getirilmesinden bahsettiğinden öncelikle bu yükümlülüklerin ne olduğunun incelenmesi gerekir.

Evlilik Birliğinde Eşlerin Yükümlülükleri

Evlilik Birliğinin Mutluluğunu Elbirliğiyle Sağlama Yükümlülüğü:

Eşler evlilik birliğinin mutluluğunu elbirliğiyle sağlamak zorundadırlar. Yani eşler evliliğin maddi, manevi ve sosyal amaçlarının gerçekleşebilmesi için karşılıklı sevgi ve saygı ilkesi çerçevesinde birlikte yaşamanın gerektirdiği özveriyi, anlayışı ve çabayı göstermekle yükümlüdür.

Çocukların Bakım, Eğitim ve Gözetimine Özen Gösterme Yükümlülüğü

Çocukların bakım, eğitim ve gözetimine özen gösterme yükümlülüğü üvey çocuklar için de kabul edilmiştir. Çocuğun bakımı, eğitimi ve korunması için gerekli giderler ana ve baba tarafından karşılanır. Bu yükümlülük velayet hakkıyla özdeşleşmiştir.

Birlikte Yaşama Yükümlülüğü:

Eşler açıkça birlikte yaşamakla zorunlu tutulmuştur. Bu yükümlülük aynı zamanda eşler için bir haktır. Bir diğer ifadeyle eşler ortak konutta birlikte yaşama hakkına da sahip olurlar.

Sadakat Yükümlülüğü:

Eşlerin birlikte sadık olması zorunluluğu sadece cinsel yönden düşünülmemelidir. Bu anlamda eşlerin birbirine yardımcı ve destek olma, diğer eşin menfaatlerini her ortam ve durumda koruma ve kollama gibi davranışlarda cinsel sadakatin yanında sadakat yükümlülüğü kapsamında değerlendirilmelidir.

Yardım ve Dayanışma Yükümlülüğü:

Eşler birbirlerine yardımcı olmak zorundadırlar. Bu yükümlülük eşlerin yalnızca sağlıkta, iyi günde ve zenginlikte değil aynı zamanda hastalık, yoksulluk ve kötü gün gibi durumlarda da birbirlerine destek olmaları gerektiğine ilişkindir.

Aile Konutunu Seçme Yükümlülüğü:

Eşler oturacakları konumu birlikte seçmek durumundadır.

Evlilik Birliğini Birlikte Yönetme Yükümlülüğü:

Evlilik birliğine ilişkin bir iş yapılmak istendiğinde diğer eşin rızasının alınması, bilgilendirilmesi ve onun da bu işleme katılımının sağlanmasını ifade etmektedir.

Evlilik Birliğinin Giderlerine Güçleri Oranında Katılma Yükümlülüğü:

Eşler birliğin giderlerine güçleri oranında emek ve mal varlıkları ile katılırlar. Evlilik birliğinin giderleri sadece kocaya değil her iki eşe de tanınmış bir yükümlülüktür.

Hakimin Evlilik Birliğine Müdahalesinin Şartları Nelerdir?

Evlilik birliğinden doğan yükümlülüklerin yerine getirilmemesi veya evlilik birliğine ilişkin önemli bir konuda uyuşmazlığa düşülmesi halinde, eşler ayrı ayrı veya birlikte hakimin müdahalesini isteyebilirler. Hakim, eşleri yükümlülükleri konusunda uyarır; onları uzlaştırmaya çalışır ve eşlerin ortak rızası ile uzman kişilerin yardımını isteyebilir. Hakim, gerektiği takdirde eşlerden birinin istemi üzerine kanunda öngörülen önlemleri alır. Madde metnine göre, evlilik birliğinden doğan yükümlülüklerin yerine getirilmemesi veya evlilik birliğine ilişkin önemli bir konuda uyuşmazlığa düşülmesi halinde, eşler ayrı ayrı veya birlikte hakimin müdahalesini isteyebilirler. Bu hükümden hakimin, evlilik birliğine müdahalesi için iki şart ortaya çıkmaktadır.

Eşlerden Birinin Evlilik Birliğinden Doğan Yükümlülüklerini Yerine Getirmemesi

Burada kanunun evliliğin genel hükümleri başlıklı bölümüne bakılarak eşlerin yükümlülükleri belirlenir. Eşlerden biri kendisinden yerine getirmesi istenen bu yükümlülüklerin herhangi birini yerine getirmekten kaçınırsa veya gereği gibi yerine getirmeyecek olursa, örneğin çocukların bakımı ve yetiştirilmesi konusunda gerekli çaba ve özeni göstermezse diğer eş hakimden bu konuda önlem alması isteminde bulunabilir. Aynı şekilde bir eşin düzenli geliri olmasına karşın birliğin giderlerine katılmaması örneğinde de diğer eş hakimden duruma müdahale etmesini ve gerekli önlemleri almasını isteyebilir. Müdahaleye konu olan olaylar bakımından yükümlülüklerini yerine getirmeyen eşin kusurlu olması gerekir. Eşler arasında evlilik birliğinden doğmayan yükümlülüklere aykırı davranılması halinde diğer eş, artık hakimin müdahalesini isteyemeyecektir.

Eşlerin Evlilik Birliğine İlişkin Önemli Bir Konuda Uyuşmazlığa Düşmesi

Eşler arasında evlilik birliğine ilişkin kararlarda çok sayıda uyuşmazlık çıkması muhtemeldir. Ancak kanun lafzında ortaya çıkan uyuşmazlığın önemli bir konuda olması şartı yer aldığından, her ne kadar hakimin müdahalesinin istenebilmesi için bir eşin evlilik birliğinden doğan yükümlülüğü yerine getirmemesinin mutlaka boşanma sebebi oluşturacak ağırlıkta olması gerekmekteyse de , söz konusu davranışların sürekli ve belirli bir ağırlıkta olması gerekir.

Hakimin Alabileceği Önlemler Nelerdir?

Hakimin evlilik birliğinin korunması amacıyla alacağı önlemler geçici niteliktedir. Nitekim koşullar değiştiğinde hakim, eşlerden birinin istemi üzerine kararında gerekli değişikliği yapar veya sebebi sona ermişse alınan önlemi kaldırır.

Uyarıda Bulunma

Eşlerden birinin müdahale talebinde bulunması üzerine hakim öncelikle kusurlu olan eşi veya gerektiğinde eşlerin her ikisini de yükümlülükleri konusunda uyarır. Somut olayın özelliklerine göre eğer uyarmanın etkili olmayacağını düşünüyorsa doğrudan diğer önlemleri alma yoluna gidebilir. Hakim bu tarz uyuşmazlıklarda tarafları uzlaştırmaya çalışmalı, bu konuda gerektiğinde uzmanlardan yardım almalıdır.

Birlikte Yaşamaya Ara Verilmesi

Eşlerden biri ortak hayat sebebiyle kişiliği, ekonomik güvenliği ya da ailenin huzuru ciddi biçimde tehlikeye düştüğü sürece ayrı yaşama hakkına sahiptir. Bu hakka sahip olan eş ortak konutun kendisine özgülenmesini talep edebilir. Hakim hangi eşin ortak konutta kalması daha yararlı olacaksa veya konut hangi eşin işine daha çok yarayacaksa o eşin kalmasına karar verir. Eşlerin kusur durumları da ortak konuttan kimin yararlanacağı hususunda değerlendirilir. Burada ortak konutun mülkiyetinin hangi eşe ait olduğunun bir önemi yoktur, hakim koşullar gerektiriyorsa malik olmayan eşe konutu özgüleyemez. Çok istisnai bir durum olmakla birlikte, fiziki şartlar elveriyorsa ortak konutun içten bölünmesi suretiyle de ortak konuttan yararlanma konusunda bir belirleme  yapabilir.

Parasal Katkının Belirlenmesi

Eşlerden birinin istemde bulunması üzerine hakim ailenin geçimi için eşlerden her birinin yapacağı parasal katkıyı belirler. Buradaki katkı teknik olarak iştirak ya da yardım nafakası değildir. Eşler birlikte yaşarken aralarında birliğin giderlerine katılma konusunda uyuşmazlık çıkabilir. Eşlerden her biri katkının miktarı, oranı, şekli vb konularda karşı tarafın yükümlülüklerini yerine getirmediğini düşünebilir. Bu durumda hakimin müdahalesine başvurularak her bir eşin yapacağı parasal Katkının saptanması istenebilir.

Borçlulara Emir Verme

Eşlerden biri, birliğin giderlerine katılma yükümlülüğünü yerine getirmezse hakim bu eşin borçlularına ödemeyi tamamen veya kısmen diğer ese yapmalarını emredebilir. Örneğin davada kocanın Bağ-kur maaşının kadına ödenmesine karar verilmiştir. Burada borcun mahiyeti önemli değildir, yani eşlerden birinin üçüncü kişiden olan alacağının sözleşmeden veya haksız bir fiilden doğmuş olmasının hiçbir önemi yoktur.

Tasarruf Yetkisinin Sınırlanması

Ailenin ekonomik varlığının korunması veya evlilik birliğinden doğan mali bir yükümlülüğün yerine getirilmesi gerektirdiği ölçüde, eşlerden birinin istemi üzerine hakim, belirleyeceği mal varlığı değerleriyle ilgili tasarrufların ancak onun rızasıyla yapılabileceğine karar verebilir. Hakim bu durumda gerekli önlemleri alır. Hakim, eşlerden birinin taşınmaz üzerinde tasarruf yetkisini kaldırırsa, re’sen durumun tapu kütüğüne şerh edilmesine karar verir.

Bu sınırlandırmanın; ailenin ekonomik varlığının tehlikeye düşmesi ev eşyalarının evden uzaklaştırılması, mevcut ticari işletmelerin gerekçesiz kapatılması, ticari veya mesleki işletmelerin uygun karşılık alınmaksızın elden çıkarılması, ailenin geleceği için yapılmış yatırımların hızlıca paraya çevrilmesi, anı ve sebebi açıklanmayan mal varlığı azalmaları, bir eşin diğerine ekonomik konularda bilgi vermekten sürekli olarak kaçınması şeklinde somutlaştırılması mümkündür. Hakimin bu madde kapsamında geçici önlem kararı verebilmesi bütün vakıaların kesin delillerle ispatlanması gerekli değildir. Zarar verici tasarruflara ilişkin olarak ciddi ve yakın tehlikenin bulunduğu kanaati, bir eşin talep etmesi halinde bu madde kapsamında önlem alınması için yeterlidir.

Avukat vekalet ücreti ne kadardır?

Avukat vekalet ücreti, hakkınızda yürütülecek işlem ve dava üzerinden belirlenmektedir.  Bilindiği üzere her yıl  Türkiye Barolar Birliği tarafından hazırlanan “Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi” yasalaşarak yürürlüğe girer.  Aile hukuku kapsamında görülen davalarda avukat vekalet ücreti, bu tarifede belirtilen ücretin altında bir tutar olarak belirlenemez. Dolayısıyla avukat vekalet ücreti her zaman sabit ve kesin değildir. Bununla birlikte asgari ücret tarifesinin üzerinde bir avukatlık ücreti belirlenmesi mümkün olabilir. (2023 Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi için tıklayınız.)

İlgili yazılarımız;

• Hakimin evlilik birliğine müdahalesi
• Anlaşmalı Boşanma Davası (TMK m.166/3)
• Evlilik Birliğinin Temelden Sarsılması Sebebiyle Boşanma Davası (TMK 166)
• Boşanma Davası Nedir?
• Boşanma hukuku
• Zina Nedeniyle Boşanma Davası (TMK m.161)
• Soybağının Kurulması
• Mal Rejimi (Mal Tasfiyesi)
• Nişanın bozulması sebebiyle manevi tazminat davası
• Babalık Davası Nedir?
• Babalık davası
• Soybağının (nesebin) reddi davası
• Boşanma davası
• Çekişmeli boşanma davası
• Anlaşmalı boşanma davası
• Nafaka davası
• Nafaka artırım davası
• Nafaka azaltım davası
• Velayet davası
• Vesayet ve vasi tayini
• Mal rejimi tasfiyesi davası
• Tanıma ve tenfiz davası
• Ziynet davası
• İddet müddetinin kaldırılması davası
• İsim değiştirme davası
• Soyadı değişikliği davası
• Yaş düzeltme davası
• Cinsiyet değiştirme davası
• Nafaka Yükümlülüğünün İhlali Suçu (İİK m.344)

Bizimle nasıl iletişime geçebilirsiniz?

Her türlü avukatlık ve hukuki danışmanlık hizmetleri hakkında bilgi almak için 0545 588 0258 numaralı telefondan numarası üzerinden tarafımıza ulaşabilir, her türlü sorunuz için irembikedemirhan@gmail.com adresine mail gönderebilirsiniz. Ücretli danışmanlık veya avukatlık hizmeti almak için tarafımız ile iletişime geçebilirsiniz. (Avukatlık Kanunu uyarınca ücretsiz danışmanlık ve bilgi verme hizmetimiz bulunmamaktadır.)

AV.İREM BİKE DEMİRHAN