İcra & İflas Hukuku

İcra ve İflas Hukuku: Alacak Tahsili ve Borç Ödeme Süreçleri

İcra ve iflas hukuku, borçların tahsil edilmesi ve borçluların ekonomik durumlarını düzenleyen hukuki kuralları içeren bir hukuk dalıdır. Alacaklıların borçlarını tahsil edebilmesi için icra işlemleri, iflas süreci ve konkordato gibi konular bu hukukun kapsamına girer. Bu yazımızda, icra ve iflas hukukunun temel kavramlarına ve hukuki süreçlerine değineceğiz.

1. İcra ve İflas Hukuku Nedir?

İcra ve iflas hukuku, borçların ödenmesini sağlamak amacıyla devlet gücüyle yürütülen hukuki süreçleri düzenler. Bu hukuk dalı, İcra ve İflas Kanunu (İİK) kapsamında ele alınır ve alacaklının hakkını korumaya yönelik düzenlemeler içerir.

2. İcra Takibi Nedir ve Nasıl Başlatılır?

Alacaklı, borçludan alacağını tahsil edemediğinde icra takibi başlatabilir. İcra takibi şu aşamalardan oluşur:

• İcra takibi talebi: Alacaklı, icra dairesine başvurarak borçlu hakkında icra takibi başlatır.
• Ödeme emri gönderilmesi: İcra dairesi, borçluya ödeme emri gönderir ve 7 gün içinde borcu ödemesi veya itiraz etmesi gerektiğini bildirir.
• İtiraz edilmezse haciz işlemi başlar: Borçlu ödeme emrine itiraz etmezse, alacaklının talebi doğrultusunda haciz uygulanabilir.

İcra takibi ilamlı (mahkeme kararıyla) veya ilamsız (sözleşme veya senet gibi belgeye dayalı) olarak yapılabilir.

3. Haciz İşlemi ve Borç Tahsili

Borçlu, icra takibine itiraz etmez ve borcunu ödemezse, haciz işlemi başlar. Haciz şu şekillerde uygulanabilir:

• Taşınır ve taşınmaz mallara haciz: Borçlunun evi, arabası, maaşı veya banka hesaplarına haciz konulabilir.
• Maaş haczi: Borçlunun maaşının en fazla 1/4’ü haczedilebilir.
• Menfi tespit davası: Borçlu, borcunun olmadığına dair mahkemeye başvurarak icra işlemini durdurabilir.

4. İflas Süreci

İflas, borçlarını ödeyemeyen ticari işletmelerin ekonomik durumlarını düzenlemek amacıyla uygulanan bir süreçtir. İflas süreci şu aşamalardan oluşur:

• İflas davası açılması: Alacaklılar veya borçlu mahkemeye başvurarak iflas sürecini başlatabilir.
• İflas kararının verilmesi: Mahkeme, borçlunun ödeme güçlüğünü değerlendirerek iflas kararı verir.
• İflas masası oluşturulması: Borçlunun malvarlığı tespit edilir ve alacaklılara paylaştırılır.

İflas süreci sonunda borçlar belirli oranlarda ödenir ve kalan borçlar silinebilir.

5. Konkordato (Borç Yapılandırma)

Konkordato, ödeme güçlüğü çeken borçluların borçlarını yeniden yapılandırarak iflas etmesini önleyen bir hukuki düzenlemedir. Konkordato süreci şu şekilde işler:

• Borçlu mahkemeye başvurur ve konkordato talep eder.
• Mahkeme, borçlunun durumu inceler ve geçici mühlet verir.
• Borçlar belirli bir plan çerçevesinde yeniden yapılandırılır ve alacaklılarla anlaşma sağlanır.

Konkordato, iflastan kaçınmak için en çok tercih edilen yollardan biridir.

6. İcra ve İflas Hukuku ile İlgili Sık Sorulan Sorular

1. İcra takibi başladıktan sonra borçlu ne yapabilir?

Borçlu, 7 gün içinde icra takibine itiraz edebilir veya borcunu ödeyerek süreci durdurabilir.

2. Maaş haczi hangi durumlarda uygulanır?

Borçlunun maaşının en fazla %25’i haczedilebilir. Nafaka borçlarında ise bu oran artabilir.

3. İflas eden bir şirketin borçları silinir mi?

İflas sürecinde şirketin malvarlığı alacaklılara paylaştırılır ve kalan borçlar belirli durumlarda silinebilir.

Sonuç

İcra ve iflas hukuku, borçlu ve alacaklı arasındaki dengeyi sağlayan önemli bir hukuk dalıdır. İcra takibi, haciz, iflas ve konkordato gibi süreçler hakkında bilgi sahibi olmak, hak kayıplarını önlemek için büyük önem taşır. Hukuki destek almak, sürecin sağlıklı ilerlemesi açısından gereklidir.